Wyrok karny ma swój wpływ na proces cywilny

Arkadiusz Turczyn Skazanie za przestępstwo umyślne wyłącza możliwość ustalenia przez sąd w sprawie cywilnej braku umyślności działania sprawcy, natomiast skazanie za przestępstwo nieumyślne nie wyłącza ustalenia, że sprawca działał umyślnie.

Wedle art. 11 k.p.c. ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym; jednakże osoba, która nie była oskarżona, może powoływać się w postępowaniu cywilnym na wszelkie okoliczności wyłączające lub ograniczające jej odpowiedzialność cywilną. Związaną z tym zasadą jest norma z art. 12 k.p.c., zgodnie z którą roszczenia majątkowe wynikające z przestępstwa mogą być dochodzone w postępowaniu cywilnym albo w wypadkach w ustawie przewidzianych w postępowaniu karnym.

Popełnione przestępstwo

Odnosząc się do zakresu związania, w orzecznictwie wskazywano, że moc wiążącą w postępowaniu cywilnym mają jedynie ustalenia co do popełnienia przestępstwa zawarte w wyroku skazującym, a zatem ustalenia dotyczące sprawcy, czynu mu przypisanego i przedmiotu przestępstwa. Związanie dotyczy jednak wszystkich znamion konkretnego rodzaju przestępstwa, w tym czasu i miejsca jego popełnienia, poszczególnych elementów czynu charakterystycznych dla jego rodzaju, sposobu działania sprawcy (wyrok SN z 8 lipca 2016 r., sygn. I CSK 427/15). W najnowszym orzecznictwie podnosi się też, że co do zasady wykładnia art. 11 k.p.c. i zakresu, w jakim on wpływa na postępowanie cywilne, została już ugruntowana w judykaturze. Związanie prawomocnym wyrokiem karnym dotyczy ustalonych w nim znamion przestępstwa i okoliczności jego...