Ryzyko korupcyjne? To może dotyczyć także twojej firmy

W sytuacji kryzysu więcej osób będzie skłonnych do wręczenia komuś łapówki – mówi Mariusz Witalis, lider Działu Zarządzania Ryzykiem Nadużyć EY w Europie Centralnej i Środkowowschodniej.

Czy kryzys gospodarczy może wpływać na zjawiska korupcyjne w firmach?

Mariusz Witalis: Spowolnienie gospodarcze zdecydowanie wpływa na zagrożenie korupcyjne w przedsiębiorstwach i zwiększa liczbę takich przypadków. To zjawisko wyjaśnia tzw. teoria trójkąta nadużyć D. Cresseya. Według niej powinny wystąpić trzy czynniki: po pierwsze musi nastąpić jakiś motyw bądź presja, po drugie musi pojawić się jakaś okazja i na koniec następuje racjonalizacja takiego działania, czyli udowadniamy sobie, że wprawdzie zrobiliśmy coś nieetycznego, ale tak naprawdę było to w porządku. Element motywu, presji jest kluczowy. W sytuacji kryzysu, np. spadku przychodów, pojawiają się dodatkowe ryzyka, więcej osób będzie więc skłonnych do wręczenia komuś łapówki, aby np. zdobyć zlecenie, dzięki któremu firma będzie dalej działać. Presja ze strony kierownictwa, która pojawia się w organizacjach, może przekładać się potem na pracowników i wtedy oni przyjmują taki sposób działania.

Nie możemy jednak usprawiedliwiać korupcji czasami kryzysu.

Każdy z nas ma system wartości, którymi się kieruje. I jeśli w gorszych czasach poluzujemy ten system, poszerzymy wachlarz akceptowalnych zachowań, to nawet jeśli później sytuacja zewnętrzna się zmieni, trudno będzie nam wrócić do pierwotnych zasad....