Mussolini Superstar

autor zdjęcia: PUBLIFOTO / AFP

źródło: Rzeczpospolita

Benito Amilcare Andrea Mussolini (1883–1945)

źródło: Rzeczpospolita

Podróż Benita Mussoliniego do Piemontu. Gigantyczne „M” na drodze przecinającej Val d’Aosta wita Duce. Chłopcy z faszystowskiej młodzieżówki Balilla salutują i prezentują broń, 19 maja 1939 r. arabola/Leemage/AFP

autor zdjęcia: NAC

źródło: Rzeczpospolita

Benito Mussolini przeprowadzający inspekcję wojsk włoskich, kwiecień 1944 r.

Benito Mussolini przez pierwsze 13 lat swoich rządów miał na Zachodzie całe rzesze wielbicieli, do których zaliczali się także przedstawiciele postępowych elit. Jego fanami byli m.in. Winston Churchill, Thomas Edison, Mahatma Gandhi i Sigmund Freud.

Czy porównanie kogoś do Benita Mussoliniego byłoby dzisiaj uznane za komplement? Być może tylko we Włoszech, w środowiskach postfaszystowskich. Poza nimi włoski Duce ma zwykle opinię karykaturalnego przegranego dyktatora. Był jednak okres, gdy porównanie kogoś do Mussoliniego było uznawane za wielki zaszczyt. Świadczą o tym słowa modnej w latach 30. w USA musicalowej piosenki „You’re the Top!” napisanej przez Cole’a Portera, niezwykle popularnego wówczas kompozytora. Tekst piosenki jest dialogiem zakochanej pary, która obsypuje się nawzajem komplementami. Chłopak śpiewa więc: „Jesteś Luwrem/Jesteś melodią z symfonii Straussa”. Dziewczyna odpowiada mu natomiast: „Jesteś górą! Jesteś Wielkim Houdinim! Jesteś górą! Jesteś Mussolinim!”. Tekst tej piosenki został napisany w 1934 r. i wygląda na to, że wówczas Benito Mussolini był w USA uznawany za ikonę męskości. Jednak po tym, jak Włochy podbiły Etiopię i zaczęły się zbliżać politycznie do III Rzeszy, Cole Porter zmodyfikował słowa piosenki. Wyrzucił z tekstu wzmianki o Mussolinim i rymującym się z nim Houdinim, a wstawił w ich miejsce słowa: „Jesteś górą! Jesteś Mahatmą Gandhim! Jesteś górą! Jesteś Napoleonem brandy!”.

Duce moim światłem

W styczniu 1927 r. Winston Churchill, ówczesny brytyjski kanclerz skarbu,...