Mit „marszu na Rzym”

autor zdjęcia: MP/Portfolio/Leemage/AFP

źródło: Rzeczpospolita

Benito Mussolini (po lewej) rozmawia z naczelnym ideologiem włoskiego faszyzmu Gabriele D’Annunzio. W latach 30. XX wieku D’Annunzio został odsunięty na margines polityczny, ponieważ uważał alians polityczny Włoch z III Rzeszą za największy błąd Duce

autor zdjęcia: Albert Harlingue / Roger-Viollet via AFP

źródło: Rzeczpospolita

Gabriele D'Annunzio był bohaterem wojennym z czasów I wojny światowej oraz... poetą

autor zdjęcia: Leemage/AFP

źródło: Rzeczpospolita

„Marsz na Rzym” obrósł legendą wielkiej rewolucji. W rzeczywistości bojówki faszystowskie nawet nie wkroczyły do stolicy, kiedy rząd Luigiego Facty podał się do dymisji

101 lat temu, 27 października 1922 r., Benito Mussolini poprowadził swoich zwolenników na Rzym, by przejąć rządy w Królestwie Włoch. Wokół tego wydarzenia narosło wiele mitów. W krajach demokratycznych przedstawiano „marsz na Rzym” jako krwawy zamach stanu. Faszyści z kolei podtrzymywali legendę o spontanicznym wybuchu wielkiej rewolucji patriotycznej. Obie wersje są nieprawdziwe.

Zjednoczenie Włoch w 1860 r. było zatem dziełem pod każdym względem rewolucyjnym i eksperymentalnym. Dokonało się dzięki uporowi Giuseppe Garibaldiego, twórcy koncepcji Risorgimento – odrodzenia Włoch. Garibaldi, postać niezwykle barwna i charyzmatyczna, był przeciwnikiem bonapartyzmu, wolnomularzem i wielkim mistrzem loży Grande Oriente d’Italia. Dlatego część Włochów – przeciwna koncepcji zjednoczenia – do dzisiaj oskarża autorów idei Risorgimento o udział w wielkim spisku masońskim. Co ciekawe, to dopiero włoski faszyzm, wrogo nastawiony do masonerii, ale jednocześnie gloryfikujący zjednoczenie Włoch, przyczynił się do złagodzenia krytyki owego „masońskiego spisku”, który miał rzekomo doprowadzić do federalizacji Italii.

Koncepcja odrodzenia Włoch musiała jednak znaleźć jakieś ideologiczne oparcie. Jak można było mówić o odrodzeniu, skoro nigdy tak naprawdę nie istniało jednolite państwo włoskie ani też jeden naród zamieszkujący Półwysep Apeniński? Twórcy romantycznej koncepcji scalenia narodu musieli sięgnąć do czasów starożytnych i mocno ponaginać historię, dowodząc, że współcześni Włosi są bezpośrednimi potomkami Rzymian. Niestety, każdy włoski historyk doskonale wiedział, że sami Rzymianie nie stanowili jednolitej grupy etnicznej ani też współcześni mieszkańcy Półwyspu Apenińskiego nie są czystej krwi...