Getto bluszczowe

autor zdjęcia: Pat Greenhouse/The Boston Globe via Getty Images

źródło: Rzeczpospolita

Propalestyńska manifestacja pod kampusem Uniwersytetu Harvarda, 19 listopada. Na transparencie hasło „Zatrzymać ludobójstwie w Gazie”

Czy nawoływanie do ludobójstwa Żydów przekracza granice wolności słowa? Zdaniem rektorów elitarnych amerykańskich uczelni odpowiedź brzmi: to zależy.

Od czasu ataku Hamasu na Izrael 7 października 2023 r. kampusy amerykańskich uczelni stały się polem walki między osobami popierającymi Palestynę a broniącymi Izraela. Na należących do tzw. Ligi Bluszczowej Harvardzie, Uniwersytecie Pensylwanii i Uniwersytecie Browna protestujący zajęli budynki administracji. Na tym ostatnim aresztowanych zostało 20 uczestników strajku okupacyjnego.

Uczelniane sankcje i towarzyska śmierć

Wolność słowa, gwarantowana pierwszą poprawką do konstytucji i uważana za nieomal świętą, w Stanach Zjednoczonych jest rozumiana znacznie szerzej niż w Polsce. Chronione są niemalże wszystkie rodzaje wypowiedzi. Wyjątki są nieliczne i należą do nich m.in. groźby karalne, pomówienia czy nawoływanie do popełnienia przestępstwa. To, co w Polsce ukarane byłoby wyrokiem sądowym – obraza uczuć religijnych lub urzędu prezydenta czy propagowanie ustrojów totalitarnych – w Stanach jest dozwolone. Niemniej pierwsza poprawka chroni wypowiedzi wyłącznie przed cenzurą ze strony władz państwowych, ale nie zabrania ona sankcjonowania wypowiedzi przez pracodawców bądź niepubliczne instytucje edukacyjne.

Pomimo swoich zapewnień o przywiązaniu do wolności słowa i szeroko pojętej wolności akademickiej najbardziej prestiżowe amerykańskie uczelnie – m.in. Harvard, Yale, Penn czy Stanford – nie wzorują się na standardzie...