Przekaz – zapomniane, a przydatne narzędzie do wielostronnych rozliczeń

Przekaz stanowi instytucję prawną mającą służyć ułatwieniu rozliczeń w stosunkach trójstronnych. Gdy przekazany spełni świadczenie na rzecz odbiorcy przekazu, następują takie skutki, jakby przekazany świadczył przekazującemu, a przekazujący świadczył odbiorcy przekazu.

To teza wyroku Sądu Najwyższego z 5 czerwca 2024 r., sygn. akt II CSKP 2203/22.

Stan faktyczny

Sprawa, przy okazji której Sąd Najwyższy przypomniał sposób działania instytucji przekazu, dotyczyła wykonania i rozliczenia robót budowlano-montażowych.

Przybliżając pokrótce stan faktyczny – pozwany prowadził roboty w obiekcie hotelowym jako wykonawca na rzecz spółki z o.o. Na cele tego artykułu przyjmijmy, że była to spółka H. Powódka była podwykonawcą pozwanego i wykonała prace wykończeniowe w obiekcie.

W celu rozliczenia prac wykonanych przez powódkę, pozwany i powódka zawarli porozumienie – powódka miała otrzymać od pozwanego zapłatę za umówione prace w wysokości 382.802,46 zł. Strony uzgodniły, że w celu wzajemnego rozliczenia, wykorzystają przekaz. Pozwany (jako przekazujący) poleci (przekaże) spółce H (jako przekazanemu) aby wynagrodzenie należne pozwanemu od spółki H, spółka H przekazała bezpośrednio powódce (odbiorcy przekazu). W ten sposób, zobowiązanie pozwanego do zapłaty wynagrodzenia za podwykonawstwo powódki zostałoby spełnione, a jednocześnie spółka H zapłaciłaby wynagrodzenie względem pozwanego jako wykonawcy.

Zgodnie z ustaleniami, pozwany polecił spółce H wykonanie przekazu bezpośrednio na rzecz powódki i wypłatę jej...