Czynny żal – kto i w jaki sposób może skorzystać z tej instytucji

Błędy i pomyłki są nieodzownym elementem naszej codzienności. Mogą wynikać z niewiedzy, braku ostrożności czy zwyczajnego niedbalstwa. Zdarzają się zarówno w polityce, biznesie, jak i w podatkach. W tym ostatnim przypadku można je jednak naprawić.

Jak powiedział filozof Aureliusz Augustyn z Hippony, „Błądzenie jest rzeczą ludzką, ale dobrowolne trwanie w błędzie jest rzeczą diabelską”. Trudno stwierdzić, czy polski ustawodawca znał tę sentencję, wprowadzając do polskiego systemu prawnego instytucję czynnego żalu, jednak idealnie wpisuje się ona w ideę tej instytucji.

∑ Czy kodeks karny skarbowy przewiduje w niektórych przypadkach złagodzenie odpowiedzialności dla sprawcy?

Prawo karne skarbowe wyróżnia się specyficznym przedmiotem podlegającym ochronie. Nie jest to bowiem konkretny człowiek, firma czy instytucja, lecz Skarb Państwa. W związku z tym – odmiennie niż w prawie karnym powszechnym – ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie przepisów umożliwiających (a właściwie zachęcających) sprawcom czynów karnych skarbowych dobrowolne uregulowanie uszczuplonych należności publicznoprawnych. Przewidziane rozwiązania obejmują każdy etap postępowania i wiążą się z ustawowo zagwarantowanymi swoistymi „nagrodami” dla sprawcy – począwszy od niepodlegania karze, aż po różne postacie i stopnie minimalizacji odpowiedzialności.

Elementem niezbędnym niemal każdego przejawu złagodzenia odpowiedzialności przewidzianego przez kodeks karny skarbowy (dalej: k.k.s.) jest wyrównanie uszczerbku w budżecie państwa.

W „Tygodniku Podatników” z 17 listopada prowadziliśmy rozważania na temat...