![[?]](https://static.presspublica.pl/web/rp/img/cookies/Qmark.png)
Skąd się wzięły sądy grodzkie
HISTORIA WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI
Mozaika kompetencji, właściwości i tytułów
Skąd się wzięły sądy grodzkie
KRZYSZTOF POL
Rodowód mających niebawem powstać sądów grodzkich, a właściwie wydziałów grodzkich w sądach rejonowych, sięga bardzo odległych czasów.
Sądy grodzkie w państwie polskim ukształtowały się w okresie patrymonialnym i nowożytnym, tj. (przyjmując za M. Bobrzyńskim) od połowy XIII w. do końca XV w. i od końca XV w. do końca XVIII w. Wywodziły się z kompetencji starosty generalnego jako namiestnika króla, dlatego zwano je sądami starościńskimi.
Starosta, czyli namiestnik króla
Od XIV w. działały dla szlachty sądy ziemskie, sądzące w powiatach, sądy podkomorskie dla sporów o granice (przetrwały do końca XVIII w. ) oraz -- w najważniejszych sprawach karnych i dla szlachty gołoty -- sądy grodzkie starostów (iudicia capitanealia) .
Urząd starosty ustalił się w Polsce od czasów panowania króla czeskiego Wacława, który przybył w 1300 r. i pozbawił władzy Władysława Łokietka. Ponieważ powrócił do Czech, przez pięć lat sprawował rządy w Wielkopolsce, Małopolsce i na Pomorzu przez starostów (capitanei) , których ustanowił jako swych namiestników, wykonujących władzę wykonawczą i...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta
