![[?]](https://static.presspublica.pl/web/rp/img/cookies/Qmark.png)
Nie tyle człowiek, ile cień
Żaden inny twórca nie pokazał powstania styczniowego w taki sposób, jak Maks Gierymski
U niego nie ma anegdoty, dramaturgii, narracji. Nie oglądamy scen tłumnych ani bitewnego tumultu. Krew się nie leje, nikt nie walczy, nie kona. Nie widać zagrożenia; nie wyczuwa się wojennej gorączki. Panuje cisza. Zda się – ludzi, zwierzęta i przyrodę opanowało śmiertelne znużenie, poczucie beznadziei. Ten „emocjonalny” związek ludzi z naturą to bodaj najważniejsza cecha twórczości starszego Gierymskiego.
„Na obrazie, jak na zegarze – trzeba widzieć godzinę”, mawiał. Jednak utrudniał dokładne oczytanie godziny, ledwo pozwalał domyślić się pory dnia. Unikał bowiem dni słonecznych, letnich, kiedy wskazówką są cienie. Wolał jesienne słoty bądź roztopy przedwiośnia. Do tego ubogie pejzaże, zanurzone w szarej mgle. Nostalgiczne klimaty zgadzały się też ze stanem jego ducha; wyrażały tęsknotę za ojczyzną, ogólnonarodowe przygnębienie.
Na płótnie „Zwiad kozaków kubańskich” nie widać twarzy...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta
