La Royale – szpital albo cmentarz

źródło: Wikipedia

Brytyjska mapa francuskiego wybrzeża w okolicy La Rochelle i Rochefort, 1757 r.

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Król Francji Ludwik XV, kopia portretu Jeana-Michela van Loo

źródło: Leemage/East News

Załadunek wojsk przed wyprawą marszalka Richelieu na Minorkę w 1756 r., mal. Jean-Joseph Kapeller, XVIII w.

autor zdjęcia: Leszek Nabiałek

źródło: Fotorzepa

Posiadłości Wielkiej Brytanii i Francji w Ameryce Północnej oraz wojna siedmioletnia na kontynencie północnoamerykańskim, XVIII w.

źródło: Wikipedia

Angielski okręt liniowy „Royal George” zwodowany w 1756 r.

źródło: AKG

Doki stoczni w Deptfotd, mal. John Cleveley, 1774. r.

źródło: Bridgeman Art Library

Brytyjski okręt liniowy w otoczeniu jednostek handlowych, mal. Peter Momany, ok. 1730 r.

źródło: EAST NEWS

HMS „Monmouth” bierze do niewoli francuski okręt „Foudroyant” w 1758 r., mal. Francis Swaine

źródło: Wikipedia

Brytyjska pływająca bateria artyleryjska strzegąca Gibraltaru, rycina francuska, 1762 r.

źródło: Bridgeman Art Library

Port St. Malo w Bretanii – jedna z baz francuskiej floty, rycina, XVIII w.

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Budowa statków w stoczni, rycina francuska, XVIII w.

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Francuskie okręty u brzegów Minorki 10 kwietnia 1756 r., mal. Nicolas Ozanne

źródło: Bridgeman Art Library

Dobosz okrętowy francuskiej marynarki z XVIII w.

źródło: Bridgeman Art Library

Oficer francuskiej marynarki, rysunek z 1718 r.

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Francuskie okręty liniowe, rys. Peter Paul Puget

autor zdjęcia: Marek Szyszko

źródło: Rzeczpospolita

Kompanie piechoty morskiej przewyższały znacznie armijną piechotę wartością bojową, osiągając mistrzostwo w partyzanckiej walce na modłę indiańską w trudnym, zalesionym terenie Kanady

źródło: Bridgeman Art Library

Brytyjska mapa ujścia Rzeki św. Wawrzyńca z 1760 r.

źródło: AKG

Bitwa morska Anglików z Francuzami pod Saintes w 1782 r.

źródło: Bridgeman Art Library

Żołnierze brytyjskiego 58. Regimentu Pieszego Rutlandshire, walczącego m.in. w Ameryce Północnej, akwarela, XIX w.

źródło: Bridgeman Art Library

Brytyjczycy szturmują Quebec 13 września 1759 r., rycina z epoki

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Rozstrzelanie admirała Bynga na pokładzie HMS „Monarch”, rycina z epoki

źródło: Corbis

Brytyjczycy atakują Fort Fontenac nad jeziorem Ontario w 1758 r.

źródło: Bridgeman Art Library

Fort Duquesne, mal. Frank Earle Schonoover, XX w.

źródło: Bridgeman Art Library

Brytyjska flaga, która zawisła nad zdobytym Louisbourgiem w 1745 r.

źródło: Bridgeman Art Library

Śmierć gen. Wolfe'go pod Quebekiem, mal. Benjamin West, 1771 r.

źródło: Bridgeman Art Library

Jerzy Waszyngton, przyszły pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych, jako pułkownik milicji Wirginii, mal. Charles Wilson Peale, XIX w.

źródło: Bridgeman Art Library

Brytyjczycy oblegają francuską twierdzę Louisbourg, rycina, XVIII w.

źródło: Wikipedia

Francuskie brandery atakują brytyjską flotę pod Quebekiem w 1759 r., mal. Samuel Scott, 1767 r.

źródło: Bridgeman Art Library

Brytyjczycy świętują zwycięstwo pod Carillon w 1758 r., mal. Henry Alexander Ogden, XX w.

źródło: Bridgeman Art Library

Wojska brytyjskie zdobywają desantem Belle-Ile w 1761 r., mal. Dominic Serres, XVIII w.

źródło: Rzeczpospolita

Bitwa w zatoce Quiberon

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Brytyjski admirał Edward Boscawen, mal. Joshua Reynolds

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Brytyjski admirał Edward Hawke, zwycięzca z zatoki Quiberon

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Brytyjski admirał George Anson, mal. Joshua Reynolds, 1755 r.

źródło: Archiwum „Mówią Wieki"

Brytyjski kontradmiral Peter Warren, zdobywca Louisbourga w 1745 r.

źródło: AKG

Obrona portu w Hawanie w 1762 r., mal. Rafael Monleon y Torres

źródło: Wikipedia

Joseph Franc, ois Dupleix, gubernator francuskich posiadłości w Indiach

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Francuski admirał Bertrand Franc, ois La Bourdonnais

źródło: Bridgeman Art Library

Mapa obrazująca ataki floty brytyjskiej na francuskie wybrzeże w 1758 r.

źródło: Bridgeman Art Library

Heroldowie obwieszczają paryżanom zawarcie pokoju kończącego wojnę siedmioletnią w 1763 r.

Wbrew utartej opinii rok 1914 nie wyznacza początku pierwszej wojny światowej. Co powiedzieć bowiem o austriackiej wojnie sukcesyjnej (1742 – 1748), która toczyła się równolegle w Europie, Ameryce, Indiach oraz na Atlantyku i Adriatyku? Francja wystąpiła po stronie Prus, Saksonii i Bawarii, a jej pułki zapuściły się za wojskiem Habsburgów aż do Czech...

Rok 1745 przyniósł melancholijnemu Ludwikowi XV najświetniejsze zwycięstwo jego panowania: 11 maja nieprawy syn Augusta Mocnego Maurycy Saski rozbił pod Fontenoy kontyngent anglo-hanowerski oraz oddziały austriackie i holenderskie. Francuzi zajęli austriackie Niderlandy, we Włoszech poszło gorzej, ale dostały im się Nicea i Sabaudia.

W Indiach kłócący się o strategię francuscy wodzowie (dowódca przysłanej z Europy eskadry La Bourdonnais i gubernator Dupleix) odebrali Anglikom Madras. Francuzi utrzymali stan posiadania kompanii handlowych, lecz bez kolejnych znaczących zdobyczy. W Ameryce bili się biali i Indianie, Anglicy opłacili bowiem bunty plemion Lisów, Naczezów i Czikasawów. Po drugiej stronie stanęli zaś Czoktawowie i inne sprzyjające poddanym Burbonów plemiona. Woleli handlujących z Indianami Francuzów od zasiedlających wciąż nowe, odebrane czerwonoskórym ziemie angielskich osadników. O ile działania wrogich Francji tubylców osłabiały co najwyżej łączność między fortami, o tyle wyprowadzona z Bostonu angielska ekspedycja zdobyła (1745) Louisbourg, twierdzę strzegącą portu – bramy do Nowej Szkocji i francuskich kolonii.

Nawet ograniczone działania na morzu w latach 1744 – 1748 dowiodły, że francuska La Royale niewiele może wobec przewagi Royal Navy. Kilkudziesięcioletnia koncentracja środków na wojskach lądowych doprowadziła flotę...