![[?]](https://static.presspublica.pl/web/rp/img/cookies/Qmark.png)
Na trakcie I Rzeczypospolitej
Wedle Józefa Piłsudskiego odrodzona Rzeczpospolita powinna kontynuować tradycję unii polsko-litewskiej. Federalizm dla Piłsudskiego był osią myślenia o polityce już od przełomu stuleci.
Na łamach „Przedświtu”, a jeszcze częściej „Robotnika”, przywoływał unię i federację jako najskuteczniejszą metodę obrony przed agresywnością Rosji. U progu niepodległości zmagaliśmy się z dwugłową Rosją. Przy tym ani „biała”, ani „czerwona” nie chciały pogodzić się z restytucją Rzeczypospolitej i z jej programem terytorialnym.
Piłsudski zaczął od próby restytucji unii czy jakiejś formy bliższych związków z Litwą. Gdy dwa podejścia do Litwy w kwietniu i sierpniu 1919 roku nie powiodły się – zwrócił się ku Ukrainie. W tymże 1919 roku doprowadził do poważnych rozmów o sojuszu polityczno-wojskowym z Ukraińską Republiką Ludową. Oferta federacji z tym państwem została zbrojnie poparta wyprawą kijowską w kwietniu 1920 roku, ale, niestety, wskutek zmęczenia społeczeństwa Ukrainy i odwrócenia wojennej fortuny została przekreślona.
Gdy na obu skrzydłach, a więc na północy i na południu, próba federacji się załamała, Piłsudski postawił na najmniej co prawda przygotowaną, ale potencjalnie nośną kwestię białoruską. Nośną dlatego, że posiadając Mińsk i Wilno oraz znaczną część terytorium byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego, dzierżyć mógł klucz do restytucji unii polsko-litewskiej.
Jak zauważył Michał Romer, Piłsudski dążył do zbudowania polskiego imperium dominiów. Możliwe, że jest to określenie na wyrost. Możemy natomiast zgodzić się z politykiem łotewskim...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta
