Konwój PQ 18 nie wypłynął

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Zaatakowany konwój PQ-16, który eskortował polski niszcyciel „Garland”, maj 1942 r.

źródło: Archiwum „Mówią wieki”

Załoga niszczyciela strzegącego konwoju zrzuca bomby głębinowe przeciwko niemieckiemu U-Bootowi

Dla Związku Sowieckiego słaniającego się w wyniku klęsk poniesionych w pierwszej fazie wojny konwoje z alianckimi dostawami płynące przez Morze Arktyczne były bezcenne.

Kiedy 15 stycznia 1942 roku samoloty niemieckie zaatakowały i uszkodziły lodołamacz „Stalin”, stało się jasne, że do czerwca skuty lodem Archangielsk pozostanie zamknięty. Hitlerowcy natychmiast skoncentrowali w tym rejonie stacjonarne siły lotnicze, okręty podwodne i wielkie jednostki nawodne: pancernik „Tirpitz”, który dotarł do Trondheim właśnie 15 stycznia, pancerniki „Lüt- zow” i „Admirał Scheer” oraz ciężki krążownik „Admirał Hipper”. Alianci poprosili Rosjan o zapewnienie osłony przeciwlotniczej na wschód od Wyspy Niedźwiedziej, ale ci odmówili. „Zapewne uważali – pisze Chris Bellamy w książce „Wojna absolutna. Związek Sowiecki w II wojnie światowej” (Prószyński i S-ka, Warszawa 2010) – że skoro konwoje są jedynym wkładem aliantów zachodnich na głównym teatrze wojny, to powinni ich sami bronić”.

Stosunki Sowietów z Brytyjczykami w kwestiach morskich były zresztą mocno napięte, odkąd we wrześniu 1941 r. sowiecki kontrwywiad marynarki wojennej zameldował,...