Kryzys nasz powszedni

autor zdjęcia: Robert Gardziński

źródło: Fotorzepa

Narasta poczucie, że Europa nie kreuje nowych wartości. Zaczyna być na marginesie

Czy współczesna rozbuchana konsumpcja jest do utrzymania? Czy ciągle ma wzrastać i wzrastać? A może mają rację ci, którzy lansują jakieś odmiany minimalizmu życiowego? – pyta jeden z najbardziej znanych polskich ekonomistów Dariusz Filar.

Rz: W książce „Między zieloną wyspą a dryfującą krą" analizował pan sytuację ekonomicznej Polski. Czy sytuujemy się bliżej wyspy czy kry?

Bliżej zielonej wyspy. W minionych kilku latach udało nam się jako jedynemu krajowi Europy uniknąć recesji, bardzo mocno poprawiła się pozycja Polski w globalnych rankingach konkurencyjności, zapanowaliśmy nad wzrostem długu publicznego, chociaż płacąc za to bardzo wysoką cenę w postaci demontażu OFE. Były też jednak obszary w gospodarce kompletnie pozostawione odłogiem – na przykład górnictwo węgla kamiennego czy regulacje rynku pracy.

Wymowa książki jest optymistyczna, z wyjątkiem fragmentów o polskiej biedzie, obejmującej znaczną część społeczeństwa, i niskiej efektywności polskich firm. Jak osiągnąć poprawę w obu tych dziedzinach?

Kluczem do ulżenia najbiedniejszym jest przebudowa systemu transferów społecznych. One wcale nie są w Polsce małe, ale źle adresowane – większość trafia do gospodarstw domowych o średnim poziomie dochodów, a nie do tych, które mają najmniej. Produktywność na jednego zatrudnionego w polskich firmach to wciąż tylko jedna trzecia produktywności niemieckiej. Ale jeszcze osiem lat temu była to jedna czwarta. Polskie firmy rozwijają się i najważniejsze to tego rozwoju nie utrudniać, np. poprzez niejasne lub nawet sprzeczne regulacje podatkowe.

Mówi się,...