Prokurator jako pełnomocnik procesowy Skarbu Państwa

Sąd Najwyższy uchwałą składu siedmiu sędziów z 18 czerwca 2019 r., sygn. akt III CZP 101/18 przesądził, że „Prokurator powszechnej jednostki prokuratury może być pełnomocnikiem procesowym Skarbu Państwa reprezentowanego przez organ właściwej jednostki organizacyjnej prokuratury (art. 87 § 2 w związku z art. 67 § 2 k.p.c.)" (orzecznictwo SN dostępne na www.sn.pl)

. Uchwała była wynikiem zagadnienia prawnego przedstawionego uprzednio przez SN do rozstrzygnięcia składowi powiększonemu postanowieniem z 6 września 2018 r., sygn. akt V CSK 265/17.

W uzasadnieniu uchwały zostały przedstawione cenne uwagi uzasadniające takie rozstrzygnięcie. Otóż co do zasady Skarb Państwa może ustanawiać pełnomocników procesowych spośród pracowników państwowej jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej stroną procesu (uczestnikiem postępowania), lecz występującej jako jego reprezentant (statio fisci). Zagadnienie prawne rozważono także jako problem ustrojowy, sprowadzający się do pytania, czy i w jakim zakresie prokurator może wykonywać zadania niezwiązane bezpośrednio z zadaniami prokuratury.

Nawiązując do uchwały SN z 28 listopada 2012 r., sygn. akt III CZP 75/12, zgodnie z którą sędzia sądu powszechnego nie może być pełnomocnikiem sądu jako jednostki organizacyjnej Skarbu Państwa (art. 87 § 2 k.p.c.), położono w niej główny nacisk na wyjątkową pozycję sędziego, a nie aspekty „pracownicze" jego stosunku służbowego. Ustrojowym zadaniem sędziego jest sprawowanie władzy sądowniczej, tj. wydawanie orzeczeń w warunkach niezawisłości, w sposób bezstronny, zależny tylko od konstytucji i ustaw, a w obowiązującym prawie, w szczególności w przepisach regulujących ustrój sądów powszechnych, nie ma przepisu...