Przetargi pod kontrolą obywateli

Zamówienia publiczne to decyzje o przeznaczeniu konkretnych pieniędzy na to, żebyśmy mieli dostęp do określonych dóbr i usług publicznych. I choćby z tego względu powinny nas interesować. Dr Grzegorz Makowski
 forumIdei Fundacji im. Stefana Batorego

Włączanie obywateli w podejmowanie najróżniejszych decyzji publicznych (partycypacyjne rządzenie) to nie nowość. Pod koniec lat 80-tych ubiegłego stulecia, paradygmat nowego publicznego zarządzania (ang. new public amanagement) okazał się niewystarczający, żeby zapewnić sprawniejsze funkcjonowanie administracji publicznych, większą odporność na korupcję, czy silniejsze zaufanie do państwa. Instytucje państwa zaczęły się nie tylko szerzej otwierać na obywateli, ale zapraszać też ich do aktywnego włączania się w procesy decyzyjne lub wręcz do współrządzenia.

Rosnąca moda na partycypację

Symbolicznym momentem nowej epoki partycypacji w zarządzaniu publicznym jest rok 1989. Wtedy to w Brazylijskim Porto Alegre, z pomocą Banku Światowego, który wspiera m.in. reformy administracyjne, uruchomiono pierwszy na tak dużą skalę budżet obywatelski (partycypacyjny). Dziś, tylko w Polsce, w setkach miejscowości działają budżety partycypacyjne. Instytucja ta doczekała się też własnej regulacji ustawowej. Konsultacje publiczne projektów aktów prawnych, planów i strategii na poziomie rządowym, w dobrze zorganizowanych państwach są już dziś standardem. Od lat, z całkiem dobrym rezultatem konsultacje są rozwijane przez Komisję Europejską i Parlament Europejski.

Przykładowo, w konsultacjach społecznych on-line zorganizowanych w...