Sopranistka liryczna

źródło: NAC

źródło: NAC

Kadr ze „Ślubów ułańskich” (1934). Z tego filmu pochodzi wielki przebój Mankiewiczówny zatytułowany „Odrobinę szczęścia w miłości”

źródło: NAC

Tola Mankiewiczówna w operetce „Czar walca”. Teatr Nowości, 1931 r.

źródło: NAC

„Pani minister tańczy” (1937). W tym filmie zaśpiewała w duecie z Aleksandrem Żabczyńskim m.in. „Już nie mogę dłużej kryć”

Tola Mankiewiczówna nie była zjawiskowo piękna, a mimo to w latach 30. XX wieku osiągnęła sceniczny sukces i zdobyła ogromną popularność wśród publiczności teatrów, kin i rewii. Jak tego dokonała? Miała klasę, urok osobisty i wyjątkowy głos.

Jeszcze w latach 60. i na początku 70. XX w. Tola Mankiewiczówna dawała koncerty zarówno w kraju, jak i za granicą. Swym lirycznym sopranem wzruszała publiczność słuchającą z nostalgią nieśmiertelnego szlagieru „Powróćmy jak za dawnych lat", który w duecie z Aleksandrem Żabczyńskim po raz pierwszy wykonała w 1935 r. – w filmie „Manewry miłosne, czyli córka pułku". Śpiewała m.in. w Paryżu (w 1971 r.) i Londynie (w latach 1958 i 1961) – dla Polonii stęsknionej za ojczyzną i bezpowrotnie minionymi czasami II Rzeczypospolitej. A jednak gdy z powodu choroby serca musiała coraz częściej odwoływać koncerty, przyznana jej renta okazała się śmiesznie niska. „Proszę o wyjednanie mi renty specjalnej – pisała w październiku 1963 r. do Zarządu Głównego SPATiF-u – gdyż obecnie otrzymywana w kwocie 1060 zł nie pozwala mi na zaspokojenie elementarnych potrzeb życiowych. Sądzę, że pozycja, jaką przez 40 lat zajmowałam w życiu teatralnym, upoważnia mnie do tej prośby" (Ryszard Wolański, „Tola Mankiewiczówna. Jak za dawnych lat", Rebis, 2013).

Dlaczego artystka o tak ugruntowanej renomie nie doczekała się specjalnych względów od peerelowskich władz i to pomimo że jej mężem był Tadeusz Raabe, zasłużony dla PRL prawnik i major Ludowego Wojska Polskiego w stanie spoczynku? Powojenne układanie się z władzą na niewiele się zdało – dla urzędników Mankiewiczówna...