Dziesięcioro zaleceń legislacji

Nie bójmy się zmieniać prawa, jednak z szacunkiem dla mądrości naszych nauczycieli.

Zawsze marzyłem, aby oceniać argumenty swoich prawnych zawodowych dyskutantów bez patrzenia na osobę. Argument prawny czy po prostu zdanie, które warto zapamiętać, powinno bronić się samo, niezależnie czy jest wypowiadane przez urzędnika, prawnika, sędziego, aplikanta czy przechodnia dopytywanego w sondzie ulicznej. Może podejście takie trąci naiwnością, ale ma tę zaletę, że stosowane z uporem zmienia profil dyskusji z rozmowy o nas na rozmowę o tym, co chcemy powiedzieć.

Nie sądzę również, że fundamentem dyskusji nie może być także powiedzenie sobie nawzajem kilku oczywistości będących w okolicach takich prawd, że każdemu należy się szacunek i każdego warto wysłuchać.

Zasady gry

Staram się również myśleć o otaczającym nas świecie debat i dyskusji w ten sposób, że wiedza nie jest mądrością, wiedza nie jest moralnością. Jest ważnym, acz nie niezbędnym narzędziem, by zmieniać otaczającą nas rzeczywistość, także prawną. Stosowana z pasją, dla potrzeb ogółu, a nie partykularnych interesów lub jednorazowych korzyści, staje się z czasem i składa się na mądrość naszych nauczycieli, którzy tworzyli prawo, zasady gry.

Wiedza sama w sobie jest jednak tylko instrumentem, który szlifuje zdanie przemyślane, logiczne, społecznie wrażliwe, dopasowane do rozumienia prawa jako systemu norm. Innymi słowy, każdy ma prawo, niezależnie od...