W sukcesie jest zarodek klęski

autor zdjęcia: GERARD JULIEN

źródło: Rzeczpospolita

fot. AFP

źródło: Rzeczpospolita

Miasto zwycięstwa przeł. Jerzy Kozłowski Rebis, 2023

„Miasto Zwycięstwa” Salmana Rushdiego to książka totalna, w której ironicznie, w formie przestrogi, opisał przemienne cykle naszej cywilizacji.

Rushdie w najnowszej książce postanowił stworzyć summę ludzkości, opisać, jak najszerzej się da, skrajnie różne postawy, poglądy i zachowania. W stylu największych eposów, a jednocześnie z dystansem, jak w oświeceniowej powiastce filozoficznej, w której narrator zachowuje prawo do ingerencji w losy bohaterów i aluzji na swój temat.

Oślepienie autora

Jak na ironię losu, Rushdie główną bohaterkę Pampę Kampanę, mającą ambicje wszechwładnej osoby, która spisała historie zawarte w „Mieście zwycięstwa” – w finale oślepił i uśmiercił, a potem, w zeszłym roku, sam został oślepiony przez muzułmańskiego fundamentalistę.

W przeciwieństwie do Kampany pisarz jednak żyje i mógł napisać wierszem w jej i swoim imieniu: „Za mego życia powstało i upadło imperium./ Jak się o nich pamięta, o tych królach i królowych?/ Istnieją teraz tylko w słowach/ (…) Jedynymi zwycięzcami są słowa”.

Otrzymaliśmy więc hymn na cześć literatury, opowieści, która trwa przez tysiąclecia, gdy jej największe bohaterki...