Czy można odzyskać majątek Lotosu?

Do zakwestionowania transakcji może posłużyć Skarbowi Państwa prawo pomocy publicznej i jego narzędzia.

Trwająca debata na temat zasadności i legalności sprzedaży aktywów Grupy Lotos Saudi Aramco zachęca do stawiania pytań, czy ta transakcja jest odwracalna, a jeżeli tak, to w jakim stopniu. Dyskusja na ten temat jest potrzebna nie tylko ze względu na poważne wątpliwości co do tej konkretnej transakcji.

Zagadnienie jest szersze, ponieważ w minionych ośmiu latach Skarb Państwa mógł w praktyce wspierać, bezpośrednio lub pośrednio – poprzez kontrolowane spółki – konkretnych przedsiębiorców, co może godzić w konkurencję na rynku.

Wymagana zgoda Komisji Europejskiej

Dlatego warto postawić pytanie o to, jaką rolę w gospodarce odgrywa prawo pomocy publicznej i czy może ono dostarczyć narzędzi pozwalających na wycofanie się Skarbu Państwa lub jego spółek z niekorzystnych transakcji (takich jak sprzedaż Lotosu) lub zmianę warunków finansowych tych transakcji. Dotychczas zagadnienie to nie zostało dostrzeżone przez opinię publiczną.

Udzielanie przez państwa członkowskie UE pomocy finansowej przedsiębiorstwom jest zasadniczo zakazane. Prawo dopuszcza jednak wiele wyjątków od tej zasady, na w przykład w sytuacjach nadzwyczajnych, takich jak pandemia covid. Państwo, które zamierza z nich skorzystać, musi jednak zgłosić Komisji Europejskiej zamiar udzielenia pomocy i uzyskać jej zgodę. Udzielenie przez państwo pomocy bez zgody Komisji naraża jej...