Czym może się zajmować spółka gminna?

Spółki gminne nie powinny być tworzone w dowolnych celach, ale służyć zaspokojeniu potrzeb wspólnoty samorządowej. Co to w praktyce oznacza?

Spółki handlowe stanowią atrakcyjną formę organizacyjną realizacji wielu gminnych przedsięwzięć. Stosunkowo elastyczne (zwłaszcza w porównaniu z „tradycyjnymi” jednostkami budżetowymi czy samorządowymi zakładami budżetowymi) i mogące pozytywnie wpłynąć na formalny obraz gminnego zadłużenia są chętnie wybierane przez lokalnych włodarzy.

Tego rodzaju spółki prowadziły lub prowadzą bardzo zróżnicowaną działalność – od świadczenia typowych usług na rzecz mieszkańców aż po prowadzenie lokalnej telewizji internetowej, zapewnianie usług ochrony czy produkcję wyrobów masy betonowej. Niektóre z aktywności spółek komunalnych budzą kontrowersje, w tym są kwestionowane przez Najwyższą Izbę Kontroli jako niezgodne z zadaniami gminy.

Czy można zatem ustalić dopuszczalny zakres działania gminnej spółki komunalnej?

Zadania własne gminy, a przedmiot działalności spółki

Z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (u.s.g.) wynika, że gmina w celu realizacji swoich zadań może m.in. tworzyć jednostki organizacyjne. Zgodnie z ustawą z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (u.g.k.) zadania własne gminy dzielą się na zadania w sferze użyteczności publicznej oraz poza tą sferą.

Kolejne przepisy u.g.k. wprost pozwalają gminom na tworzenie spółek handlowych (z ograniczoną odpowiedzialnością oraz...