Błędu urzędnika nie można naprawiać w błędnym trybie

Wygaszenie wadliwej decyzji ustalającej wymiar zobowiązania bez wystąpienia żadnej z przesłanek z art. 258 ordynacji podatkowej może być uznane za rażące naruszenie prawa.Prawidłowy dobór trybu postępowania jest elementem praworządności działania administracji, a jego naruszenie grozi eliminacją decyzji z obrotu.

Stosowanie odpowiednich procedur, w tym podatkowych, to w teorii chleb powszedni dla prawie każdego urzędnika. Niestety w praktyce nie każdy sobie z tym radzi, zwłaszcza gdy musi zastosować odpowiedni tryb, żeby naprostować własne błędy. To, że nie można przy tym chodzić na skróty, potwierdza zaś wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) z 4 czerwca 2025 r.

Trudny przypadek

Kością niezgody w sprawie było unieważnienie rozstrzygnięć samorządowców. Konkretnie chodziło o wygaszenie przez prezydenta miasta wcześniejszej decyzji ustalającej podatnikom zobowiązanie w podatku od nieruchomości za 2018 r. Powodem miała być pomyłka. Okazało się bowiem, że działka podatników została omyłkowo zaliczona do gruntów związanych z działalnością gospodarczą.

Urzędnicy dopatrzyli się tego po korekcie informacji złożonej przez właścicieli i sprawdzeniu dokumentów. Gdy stało się jasne, że u podatników nie powstał obowiązek w podatku od nieruchomości, magistrat chciał błąd naprawić. Sięgnął po art. 258 § 1 pkt 1 ordynacji podatkowej, czyli po wygaszenie decyzji.

Na takie rozwiązanie zielonego światła nie dało jednak Samorządowe Kolegium Odwoławcze (SKO). Unieważniło decyzję prezydenta, uznając, że ten, sięgając po tryb wygaszenia decyzji ustalającej podatek od nieruchomości, sam rażąco naruszył prawo. Użył bowiem instytucji stwierdzenia wygaśnięcia decyzji w celu...