Legnica za bramą

źródło: reporter

Brama przed siedzibą Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej w Legnicy, 1992 r.

- 20 lat mieszkałem w Legnicy, 200 metrów od radzieckiego osiedla wojskowego. Dlatego uznałem, że muszę o tym opowiedzieć - mówi Waldemar Krzystek, reżyser „Małej Moskwy”.

Rz: „Mała Moskwa” to próba zapełnienia białej plamy naszej historii, opowieść o totalitaryzmie i melodramat. Która z tych warstw jest dla pana osobiście najważniejsza?

One są ze sobą splecione. 20 lat mieszkałem w Legnicy, 200 metrów od radzieckiego osiedla wojskowego. Dlatego uznałem, że muszę o tym opowiedzieć. Pokazuję Rosjan jako armię okupacyjną. Ale też jako ludzi stłamszonych przez reżim. Od pierwszej sceny, od przyjazdu bohaterów do Legnicy, ciągle powtarza się komenda: „Zamknąć bramę”. Mury naszpikowane wartowniami otaczały koszary i osiedla mieszkaniowe. Każdej bramy pilnowali uzbrojeni żołnierze. „Mała Moskwa” jest też filmem o strachu rządzącym zachowaniem tych ludzi. Te mechanizmy komunizmu zderzam z życiem dwojga ludzi – Polaka i Rosjanki – najbardziej bezbronnych, bo zakochanych. Kobieta jest mężatką, więc ich miłość i tak pociąga za sobą dylematy moralne. Ale przede wszystkim jest obywatelką ZSRR i według władz nie ma prawa myśleć o związku z Polakiem. Ta historia nie jest wyssana z palca, naprawdę wydarzyła się w Legnicy, a grób zakochanej w Polaku Rosjanki pokazała mi moja matka.

Jak zapamiętał pan Legnicę swojego dzieciństwa?

Urodziłem się w 1953 roku, więc moje wspomnienia zaczynają się właściwie na początku lat 60. Miasto żyło w cieniu radzieckiego garnizonu. Nie było bardzo zniszczone przez wojnę, ale jednak przy każdej ulicy stały jakieś...