Jan Zumbach – skrzydlaty pionier wspólnego rynku

źródło: NAC

Jan Zumbach jako pilot Dywizjonu 303

Jan Zumbach urodził się w roku 1915 „w małej wiosce Ursynów, na południowym skraju Warszawy”. Tam właśnie osiedlił się w końcu XIX wieku jego dziadek – Szwajcar, zamożny handlarz zbożem. Narodziny chłopca zostały zarejestrowane w konsulacie szwajcarskim. Gdy Janek miał pięć lat, w rodzinnej rezydencji pojawił się w mundurze brat jego matki, rdzennej Polki, z wieścią, że ofensywa sowiecka została odparta. Karabin wuja został w przedpokoju, co pozwoliło malcowi na kradzież paru naboi. Uznał, że piekarnik w piecu kuchennym będzie dla nich najlepszym schowkiem. Wkrótce cała kuchnia wyleciała w powietrze. Mając lat 13, postanowił zostać lotnikiem.

Osiągnąwszy, nie bez kłopotów, maturę, 19-letni obywatel Szwajcarii dla zrealizowania zamiaru musiał dokonać pierwszych w swym życiu machinacji – wyciągnąć z papierów rodzinnych świadectwo chrztu, w którym nie było wzmianki na temat obywatelstwa, oraz napisać podrobionym charakterem pisma matki jej oświadczenie ze sfałszowanym podpisem o zgodzie na ochotnicze wstąpienie syna do wojska.

Cień pilota myśliwskiego

Udręki okresu rekruckiego zajmują nie więcej niż stronę książki (Jan Zumbach „Ostatnia walka. Moje życie jako lotnika, przemytnika i poszukiwacza przygód”. Oficyna Wydawnicza Echo, Espadon, Warszawa 2007). Za to opisy surowych doświadczeń w Szkole Lotniczej w Dęblinie i Szkole Pilotów Myśliwskich w...