Pakt Sobieski – Kara Mustafa

źródło: Getty Images

„Bitwa pod Wiedniem”: biało, czerwono i krwawo. Obraz flamandczyka Pauwela Casteelsa

źródło: EAST NEWS

Dzieci Najjaśniejszego Pana (od lewej: Konstanty, Jakub, Aleksander, matka – Maria Kazimiera i Kunegunda) – znakomite narzędzie uprawiania polityki dynastycznej

źródło: Plus Minus

Sokół, atłas, wąs, półpancerz – wszystko, czego trzeba do filmu kostiumoego

źródło: Plus Minus

Gdyby polska husaria zamiast pod Wiedeń udała się w stronę Pragi, nasz los by się odmienił. W 1939 roku nie oddalibyśmy Niemcom ani jednego guzika

Mikołaj I, przejeżdżając obok warszawskiego pomnika Sobieskiego, miał powiedzieć: „Oto pierwszy głupiec, który pomagał Austrii. Ja jestem drugim". Car był rozgoryczony postawą Habsburgów, którzy za pomoc udzieloną w walce z węgierskimi powstańcami odpłacili mu czarną niewdzięcznością. Podczas wojny krymskiej Franciszek Józef odmówił Rosji choćby dyplomatycznego wsparcia, nad Dunajem wręcz cieszono się z klęsk ponoszonych przez carskich generałów.

Anegdota z pomnikiem wzięła się zapewne stąd, że przed laty Mikołaj ufundował nowy sarkofag dla serca Jana III, przechowywanego w stołecznym kościele Kapucynów. Wyrażała zaś rozpowszechnione od czasów rozbiorów przekonanie Polaków o austriackiej przewrotności. Stanisław Staszic, nawiązując do wiedeńskiej odsieczy, z przekąsem zauważał, że to nie wyznawcy islamu, lecz chrześcijanie „rozszarpali Rzeczpospolitą".

Pół wieku później Teofil Lenartowicz napisał głośny poemat „Sen króla Jana", w którym odpoczywającemu po bitwie monarsze ukazał się duch Leonidasa i namawiał go wyzwolenia Greków. Gdy towarzysząca Sobieskiemu szlachta zaprotestowała, heros ukazał Polakom przerażającą wizję przyszłości. Oto z austriackiego podpuszczenia tłuszcza pali dwory i morduje...