Geniusz Niemców

źródło: Bridgeman Art Library

Narodziny II Rzeszy w Sali Lustrzanej w Wersalu, rok 1871: jej następczyni już nie była tak udana

źródło: Leemage/AFP

Immanuel Kant: jakie są granice poznania?

źródło: Leemage/AFP

Alexander von Humboldt: oceanograf, magnetolog, astronom

źródło: Leemage/AFP

Rudolf Clausius: niestraszna mi entropia

źródło: Leemage/AFP

Karol Marks: wytłumaczę wam dzieje świata

źródło: AFP

Max Planck: zaczął od kwantów, doczekał się stałej h

Nasz sąsiad to najbardziej twórczy naród w Europie, o najgłębszej kulturze, najlepszej technologii i najzdrowszej gospodarce.

Wojna czy nie wojna, wielu Polaków postrzega Niemców jako oprawców. Czasem groteskowych, jak z karykatur propagandy patriotycznej. Często podstępnych. I zawsze bezwzględnych. To zrozumiałe z racji historii, lecz zubaża obraz wielkiego sąsiada. Mało go znamy, mimo tysiącletniej wspólnej granicy. Litości! Niemcy to nie tylko naziści, zaborcy i Krzyżacy. III Rzesza była 12-letnim epizodem w bogatych dziejach. Pierwszego zaboru ziem polskich dokonał najlepszy władca Europy. Zakon krzyżowy przybył na zaproszenie polskiego księcia, przekonanego do jego skuteczności w szerzeniu cywilizacji chrześcijańskiej.

Zmieńmy punkt widzenia z ofiary na obserwatora. Nasz sąsiad to najbardziej twórczy naród w Europie. Po strasznej klęsce w II wojnie światowej odbudował potęgę i zamierza znów urządzać kontynent po swojemu. Można niemiecką wizję świata odrzucić, ale najpierw trzeba poznać i zrozumieć odsuwając na bok bolesne uprzedzenia.

Jedenastu wielkich na dobre i złe

Na czym polega niemiecki geniusz? Kant, Humboldt, Marks, Clausius, Mendel, Nietzsche, Planck, Freud, Einstein, Weber, Hitler – czy jakiś inny naród może pochwalić się na dobre i złe zbiorem jedenastu ludzi, którzy równają się tym postaciom pod względem trwałego wpływu, jaki wywarli na nowoczesne sposoby myślenia? Sądzę, że nie, głosi Peter Watson w encyklopedycznej księdze „The...