Nie taki układ straszny...

autor zdjęcia: Radek Pasterski

źródło: Fotorzepa

Definitywne porzucenie TTIP czy – jak sugerują niektórzy – ograniczenie go do tylko paru niekontrowersyjnych spraw byłoby fatalne – uważa były prezes PAN.

Jakiś czas temu wpadły mi w ręce wyniki ciekawego sondażu. Pytanie brzmiało: co dla pana/pani jest ważniejsze – wolność w dążeniu do osiągnięcia życiowych celów bez ingerencji państwa czy skuteczność państwowej troski o zaspokojenie podstawowych potrzeb wszystkich obywateli?

W Stanach Zjednoczonych 58 proc. respondentów opowiedziało się za pierwszym elementem, a tylko 35 proc. za drugim. W Wielkiej Brytanii rezultat był odwrotny i wyniósł 55 do 38 na korzyść aktywnej roli państwa w zapobieganiu wszelkim objawom biedy. W Europie kontynentalnej – w Niemczech, Francji i Hiszpanii – „zwycięstwo" państwa opiekuńczego okazało się być jeszcze wyraźniejsze – aż 62 proc. respondentów uznało je za ważniejsze od obywatelskiej wolności.

Wolność czy biurokracja

Wyniki te dają dużo do myślenia i trafiają w sedno najróżniejszych transatlantyckich problemów. Oczywiście istnieje głębokie historyczne uzasadnienie powyższej różnicy poglądów. Życie na olbrzymim, rzadko zaludnionym obszarze przez lata kształtowało w Amerykanach potrzebę indywidualnej samowystarczalności, a odległe geograficznie i emocjonalnie państwo było postrzegane bardziej jako zagrożenie dla obywatelskiej wolności niż ewentualna pomoc w rozwiązywaniu problemów. Ideałem człowieka sukcesu stał się odważny przedsiębiorca skutecznie wprowadzający na rynek przełomowe innowacje....