Dekada stracona na pseudoprawny populizm

Odpowiedzialność karnoskarbowa | Dziwne metody zwalczania pustych faktur

Do napisania tego tekstu zainspirował mnie artykuł dr. Marcina Warchoła „Szczególna staranność dziennikarza a karalność zniesławienia" („Palestra" 2013, nr 9–10, s. 26–35). Autor trafnie wychwycił pułapki komplikujące odpowiedź na pytanie o próg bezprawności enuncjacji prasowych, przed którym krytyka czyjegoś postępowania nie jest naruszeniem dóbr osobistych w rozumieniu art. 23–24 k.c. ani występkiem tzw. zniesławienia medialnego określonego w art. 212 § 2 k.k. Przyjmijmy, iż obiektem dziennikarskiej kontestacji był publiczny eksces VIP-a, ten zaś uparcie zaprzecza prawdziwości stawianego mu zarzutu i straszy redakcję sądem. W tym samym celu załóżmy, że żurnalista sprostał ustawowemu obowiązkowi dochowania szczególnej staranności i rzetelności przy zbieraniu oraz wykorzystaniu materiału prasowego.

Rozwiązanie kazusu, na pierwszy rzut oka prokuratorskiego, zwłaszcza niedojrzałego, wydawać się może proste. Dzięki prawu cywilnemu nasz dziennikarz zapewne uniknie odpowiedzialności cywilnej, ponieważ jego czyn w tym entourage'u nie jest bezprawny. Nieco inaczej wypadnie na tle prawa karnego. Wszelako art. 213 § 1 k.k., jeśli go czytać jak reklamę mydła, odbiera zniesławieniu osoby pełniącej funkcję publiczną walor przestępstwa jedynie wówczas, gdy uczyniony publicznie zarzut jest prawdziwy. Na wyższej półce ontologicznej rację okazuje się mieć dr Warchoł....