Bolesław skazany na zapomnienie

autor zdjęcia: Wilczyński Krzysztof

źródło: Muzeum Narodowe w Warszawie

„Zaprowadzenie chrześcijaństwa roku Pańskiego 965”, obraz Jana Matejki z 1889 r.

źródło: dzielautracone.gov.pl

„Kazimierz Odnowiciel wracający do Polski”, obraz Wojciecha Gersona z 1884 r. (dzieło zaginęło w czasie II wojny światowej)

Czy w latach 1034–1038 w kraju nad Wisłą panował Bolesław Zapomniany, rzekomy syn Mieszka II, o którym wzmiankę przynosi pochodząca z drugiej połowy XIII w. „Kronika wielkopolska"?

Wszystko wskazuje na to, że to myszy miały największy wpływ na powstanie Polski. To one bowiem pożarły ostatniego księcia plemiennego z linii Popielidów, zwanego Popielem, i pozwoliły synowi Piasta Chościskowica, znanego lepiej jako Piast Kołodziej, Siemowitowi, przejąć władzę i rozpocząć dynastię Piastów. Pochodzący z Galii anonimowy kronikarz jako miejsce tych wydarzeń wskazuje Gniezno, natomiast autor „Kroniki wielkopolskiej" – leżącą opodal Kruszwicę. Kardynalne znaczenie ma tu nie odległość, a to, że Kruszwicą rządzili Goplanie, natomiast Gniezno było własnością Polan. W pierwszym przypadku śmierć Popiela miałaby znamiona przewrotu pałacowego, w drugim dowodziłaby ekspansji Polan na ziemie sąsiadów. Pewne jest jedno: historia o myszach, opisana przez Galla, miała wskazywać na rękę Boga. Ten swoją mocą przekazał władzę w ręce Siemowita, którego „za powszechną zgodą, księciem Polski ustanowił, a Popiela wraz z jego potomstwem doszczętnie wytracił z królestwa".

„Po jego [Siemowita] zgonie na jego miejsce wstąpił syn jego Lestek, który czynami rycerskimi dorównał ojcu w zacności i odwadze. Po śmierci Lestka nastąpił Siemomysł, syn jego" – pisze Gall Anonim. Relacja ogranicza się w zasadzie do imion. Dzisiejsi historycy zakładają, że Siemowit panował w drugiej połowie IX wieku, Lestek na...