Kary umowne mogą niekiedy podlegać VAT

Przedsiębiorcy zawierając różnego rodzaju umowy, pragną zabezpieczyć się na wypadek nienależytego ich wykonania. Do tego celu najczęściej wykorzystywana jest instytucja kary umownej, która ponadto stanowi zabezpieczenie w sytuacji niewykonania umowy.

Zagadnienie kar umownych regulują przepisy ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. DzU z 2019 r., poz. 1145; dalej: k.c.).

Zgodnie z art. 483 § 1 k.c. możliwe jest zastrzeżenie umowne, na podstawie którego naprawienie szkody – wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego – nastąpi przez zapłatę określonej sumy.

Kara umowna to dodatkowe zastrzeżenie mające na celu wzmocnienie skuteczności więzi, powstałej między stronami umowy, poprzez skłonienie strony do ścisłego wypełnienia zobowiązania. Stanowi ona niejako gwarancję spełnienia świadczenia przez dłużnika. U jej podstaw tkwi przeświadczenie, że obawiający się tej kary kontrahent będzie bardziej zmobilizowany do należytego wykonania świadczenia.

Podatek od towarów i usług

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2020 r., poz. 106; dalej: ustawa o VAT) opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; eksport towarów; import towarów; wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju; wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Z treści art. 7 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel....