Kultura audytu

Przejrzystość stała się zaklęciem mającym rozwiązywać problem oszustwa, korupcji i nepotyzmu. Forma, w jakiej ją wdrażamy – niekończąca się sprawozdawczość – jest tak wynaturzona, że zamiast rozwiązać problemy, tworzy pole do kolejnych nadużyć.

W jednym ze swoich pierwszych tegorocznych numerów „The Economist" ostrzega przed narastającą wraz z pandemią, coraz bardziej intensywną i wszechogarniającą ingerencją państwa w życie gospodarcze i społeczne. Wynika to z trzech doniosłych przesłanek:

- Po pierwsze, z ogromnych wydatków, jakie poniosły państwa na przeciwdziałanie ekonomicznym i społecznym skutkom pandemii i konieczności nadzoru nad sposobem wydatkowania tych środków;

- Po drugie, z narastającej fali społecznego oburzenia dysfunkcjami społeczeństw ponowoczesnych, a zwłaszcza nierównościami i coraz wyższym poziomem niepewności i zagrożeń;

- Po trzecie, z pojawienia się technologicznych możliwości koncentrowania i przetwarzania olbrzymich ilości danych oraz oddziaływania na procesy, których one dotyczą;

- Po czwarte wreszcie, ze względu na presję opinii publicznej (media), która domaga się „rozliczalności" (accountability) i transparentności procesów realizowanych w organizacjach.

Popyt na winnych...

W społeczeństwach demokratycznych, a nawet zachowujących pozory demokracji, większa rola państwa nieuchronnie wiąże się z postulatami większej transparentności procesów, w które państwo ingeruje, i możliwością oceny przez opinię publiczną błędów, nadużyć, zaniedbań. Takie oceny często stają się orężem w walce politycznej....