Niewypłacona emerytura jest świadczeniem niezrealizowanym

Jeżeli emeryt lub rencista zmarł przed wypłatą świadczenia, nie powinno ono wejść do spadku. Świadczenie to przysługuje członkom rodziny wymienionym w ustawie o emeryturach i rentach z FUS.

W razie śmierci osoby, która wystąpiła o świadczenie z ZUS, jej najbliżsi mogą domagać się wypłaty tego świadczenia na zasadach i w terminie określonym w ustawie o emeryturach i rentach z FUS. Kontrowersje w praktyce budzi jednak, czy te zasady dotyczą także najbliższych zmarłego, który już korzystał z emerytury lub renty.

Zasadą jest, że z dniem śmierci świadczeniobiorcy ustaje jego prawo do emerytury lub renty. Prawo do dalszych świadczeń nie przechodzi zatem na inne osoby. Regulacja art. 101 pkt 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (tekst jedn. DzU z 2022 r., poz. 504 ze zm.) koresponduje z przepisem art. 922 § 2 kodeksu cywilnego, w myśl którego nie wchodzą w skład spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą.

Wypłacone lub nie

Wobec braku odmiennych uregulowań w ustawie emerytalnej, świadczenia przysługujące emerytowi (renciście) i zrealizowane za jego życia (np. przelewem na jego rachunek bankowy) wchodzą w skład spadku po zmarłym i w myśl art. 922 § 1 k.c. podlegają dziedziczeniu zgodnie z przepisami księgi czwartej k.c.

Z kolei świadczenia przysługujące uprawnionemu i niezrealizowane do dnia jego śmierci są z mocy art. 922 § 2 k.c. wyłączone ze spadku, jako przechodzące na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są spadkobiercami. Odrębne od dziedziczenia...