Kronika czasu pogardy

autor zdjęcia: NAC

źródło: Rzeczpospolita

Jedyne zdjęcie Aurelii Wyleżyńskiej w zbiorach NAC wykonane podczas otwarcia Dworku Polskiego w Paryżu 1931 r. (autorka „Kronik wojennych” w środku)

źródło: Rzeczpospolita

Kroniki Wojenne tom I i II, oprac. Grażyna Pawlak, Marcin Urynowicz, Państwowy Instytut Wydawniczy 2022

Zapiski Aurelii Wyleżyńskiej to bezcenne świadectwo okupacyjnego życia.

Te „Kroniki wojenne” mogły ukazać się już wiele lat temu, albo mogły nie ukazać się wcale. Zapiski prowadzone przez zapomnianą dziś pisarkę znane były pojedynczym badaczom. To, że dostaliśmy znakomicie opracowane dwa tomy, i pięknie wydane w Państwowym Instytucie Wydawniczym, to zasługa dwóch osób: historyka dr Marcina Urynowicza z Instytutu Pamięci Narodowej oraz literaturoznawczyni dr Grażyny Pawlak z Instytutu Badań Literackich PAN.

Marcin Urynowicz wydał wcześniej biografię Adama Czerniakowa, tragicznej postaci prezesa getta warszawskiego, zajmował się także Archiwum Ringelbluma.

Z kolei Grażyna Pawlak pracuje nad monografią Jana Parandowskiego, autora „Mitologii” i tłumacza „Odysei”, który był zresztą przez kilka lat mężem Wyleżyńskiej i powraca na kartach jej zapisków jako wspominany z sympatią „Jasiek”.

Obywatelka świata

Aurelia Wyleżyńska urodziła się w 1881 roku w...