Nadzabezpieczenie

Problematyka tzw. nadzabezpieczenia była przedmiotem wielu wypowiedzi w orzecznictwie. Początkowe były ostrożne, a w kolejnych – i to powołujących się na poprzednie – zbyt dużo było uogólnień. Ostatnie lata praktyki pokazały nam jednak, że nasila się nieregulowanie zobowiązań, co więcej, zmiany w postępowaniu egzekucyjnym idą w kierunku ochrony „frywolnego” dłużnika, co może skłaniać do zasadnego stosowania bardziej efektywnych zabezpieczeń zwrotu zobowiązań i w większej ilości. To z kolei może wymusić bardziej łagodne traktowanie nadzabezpieczenia w konkretnych sytuacjach.

W orzecznictwie przyjmowano, że nadużycie kontraktowe może podlegać weryfikacji na podstawie klauzuli generalnej zasad współżycia społecznego z art. 58 § 2 k.c. i 3531 k.c. W stosunkach kontraktowych zasady te wyrażają się istnieniem powszechnie akceptowanych reguł przyzwoitego zachowania się wobec kontrahenta, wśród których szczególne znaczenie mają reguły uczciwości i rzetelności tzw. kupieckiej, dobre obyczaje, zasady uczciwego obrotu, rzetelnego postępowania czy lojalności i zaufania. Każda ze stron umowy powinna powstrzymać się od wszelkich zachowań, które świadczą o braku respektu dla interesów partnera lub wywołują uszczerbek w tych interesach. Zasady współżycia społecznego są wystarczająco elastyczne, aby uwzględnić całość okoliczności sprawy, a w związku z art. 56 k.c. możliwa jest też jedynie...