Jak rozpoznać rosyjskiego dywersanta

Zwalczanie wszelkich form szpiegostwa uzależnione jest w znacznym stopniu od ustawodawstwa, które powinno nadążać za zagrożeniami wynikającymi ze zmieniającej się sytuacji geopolitycznej.

W maju 2025 r. upubliczniony został raport łotewskiego kontrwywiadu VDD dotyczący charakterystyki rosyjskich dywersantów oraz strategii destabilizacji regionu. W dokumencie scharakteryzowano działania noszące cechy dezinformacji, szpiegostwa, dywersji oraz manipulacji opinią społeczną.

Zdaniem VDD, który jest jedną z trzech łotewskich służb bezpieczeństwa i wywiadu, obok Biura Ochrony Konstytucji (SAB) i Służby Wywiadu Obronnego i Bezpieczeństwa (MIDD), Kreml otwarcie wyraża zainteresowanie ponownym podporządkowaniem krajów bałtyckich, postrzeganych jako strategiczne ze względu na ich położenie i członkostwo w NATO oraz UE.

Dywersanci ad hoc

Łotewski kontrwywiad przeanalizował działalność rosyjskich służb specjalnych i stworzył profil typowego rosyjskiego dywersanta działającego na terytorium Łotwy. Wynika z niego, że rosyjski dywersant charakteryzuje się najczęściej niechlujnym wyglądem, zaniedbanym strojem, by nie wzbudzać podejrzeń lub wpisywać się w stereotyp osoby z marginesu społecznego. Wbrew powszechnej opinii, wielu dywersantów to osoby o ograniczonych umiejętnościach, rekrutowane ad hoc, często z kryminalnego półświatka lub spośród sympatyków Rosji.

Dywersanci są szkoleni do wykonywania prostych zadań, takich jak podpalenia, sabotaż infrastruktury czy szerzenie propagandy, ale ich działania są często chaotyczne i nieskoordynowane....