Jak usprawnić prowadzenie publicznych megaprojektów

W Polsce należy uchwalić i wdrożyć prawo projektów publicznych obejmujące główne zasady realizacji znaczących przedsięwzięć – od organizacji igrzysk po inwestycje infrastrukturalne.

W „Rzeczpospolitej” z 7 lipca 2025 roku ukazał się niezwykle ciekawy i ważny artykuł „Wielka skala niemocy” dotyczący głównie regulacji prawnych dla megaprojektów. Mamy nadzieję, że zapoczątkuje on dyskusję o działaniach usprawniających najważniejsze polskie inwestycje. Bardzo ważna jest na przykład propozycja koncentracji wiedzy i doświadczenia w tego rodzaju przedsięwzięciach oraz opracowania kodeksu dobrych praktyk zarządzania projektami. Będzie to służyło m. in. wykonawcom.

Propozycje te chcemy uzupełnić naszymi spostrzeżeniami wynikającymi z wieloletniej praktyki i prac naukowych.

Kilka zasad

Wielkie projekty zapewne najczęściej są prowadzone w obszarze budownictwa, ale mogą mieć też inną naturę. Na miano megaprojektów, w które angażowane są wielkie publiczne pieniądze, zasługuje np. program Igrzyska Olimpijskie 2040/44 (to zbiór projektów), już zorganizowane Światowe Dni Młodzieży, wdrożenie wielkich systemów informatycznych czy też nowego uzbrojenia dla polskiej armii (np. myśliwce czy czołgi – koszt takich projektów to wiele miliardów złotych).

Czy nie warto byłoby pomyśleć o stworzeniu w Polsce zasad dotyczących wszelakich wielkich (a także i „nieco mniejszych”) projektów? Naturalne w tym momencie jest pytanie: czy podobne zasady mogą dotyczyć tak różnych znaczących przedsięwzięć? W wielu państwach odpowiedź...