AI w wymiarze sprawiedliwości: jawna czy objęta tajemnicą zawodową?

Prawo adaptuje się do technologii nie tylko z opóźnieniem, ale także z brakiem precyzji, pozostawiając kluczowe kwestie interpretacji.

W epoce, gdy sztuczna inteligencja (AI) nieodwracalnie przekształca społeczeństwo i struktury państwa, wymiar sprawiedliwości staje przed dylematem: jak pogodzić cyfrowe narzędzia z nienaruszalnością zasad praworządności?

Rozporządzenie (UE) 2024/1689, znane jako AI Act, które od roku reguluje ten obszar, nie daje prostej odpowiedzi na pytanie, czy sędziowie powinni ujawniać stronom sprawy sądowej użycie AI w procesie orzekania. Prawo adaptuje się do technologii nie tylko z opóźnieniem, ale także z brakiem precyzji, pozostawiając kluczowe kwestie interpretacji.

Wpływ na substancję orzeczenia

Celem AI Act jest poprawa funkcjonowania rynku wewnętrznego przez ustanowienie jednolitych ram prawnych dla funkcjonowania AI w celu promowania upowszechniania zorientowanej na człowieka i godnej zaufania sztucznej inteligencji przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony m.in. praw podstawowych zapisanych w Karcie praw podstawowych UE.

Opierając się na przepisach AI Act i RODO, należy rozważyć kwestię balansu między innowacją a ochroną praw podstawowych w kontekście prawa do rzetelnego procesu sądowego (art. 47 Karty). Centralne rozróżnienie tkwi we wpływie AI na substancję orzeczenia.

Zgodnie bowiem z załącznikiem III do AI Act (punkt 8) systemy AI przeznaczone do wykorzystywania przez organ wymiaru sprawiedliwości lub w jego imieniu w celu wspomagania organu...