Cyberprzemoc uderza w kobiety z wielu stron

Niechciane intymne zdjęcia, filmiki, deepfake. Którejś z form cyberprzemocy doświadczyło prawie trzy czwarte kobiet. A bywa ona lekceważona – mówi „Rzeczpospolitej” dr Agata Koschel-Sturzbecher, adwokatka.

Zgodzi się pani, że trendy takie jak choćby ostatnie „szon patrole”, podczas których nastoletni chłopcy „tropią” nieodpowiednio ich zdaniem ubrane rówieśniczki i wrzucają do sieci ich zdjęcia, pokazują, że do cyberprzemocy nie potrzeba skomplikowanych narzędzi?

Zgadzam się – „szon patrole” są drastycznym dowodem na to, że do cyberprzemocy wystarczy smartfon, który każdy z nas nosi w kieszeni, jedno zdjęcie lub nagranie i odpowiednie otagowanie, aby zniszczyć czyjąś reputację i poczucie bezpieczeństwa. Nie jest to incydent wynikający z braku świadomości – jak podkreślano podczas niedawnej konferencji „Epidemia przemocy wobec kobiet w cyberprzestrzeni”. Celem takich działań bywa umyślne upokorzenie ofiary i wywołanie efektu wiralowego.

Ten przykład pokazuje również słabość obecnego systemu: prawo działa głównie „po fakcie”. Owszem, poszkodowani mogą składać pozwy o zniesławienie (art. 212 kodeksu karnego), powoływać się na naruszenie dóbr osobistych (art. 23–24 kodeksu cywilnego). Jednak procedury są czasochłonne, a w świecie cyfrowym liczy się szybkość reakcji. Dlatego kluczowa jest szybka interwencja platform społecznościowych, co będzie możliwe dzięki unijnemu aktowi o usługach cyfrowych (DSA). Ale prawo to nie wszystko. Należy także postawić na edukację cyfrową.

Tylko że te szkodliwe trendy nie szerzą się dlatego, że ich „twórcy” nie mają...