„Olech” – ostatni z nowogródzkich komendantów
Powtórne zajęcie Kresów Północno-Wschodnich przez Armię Czerwoną w lipcu 1944 roku otworzyło nowy, najtragiczniejszy rozdział zagłady mieszkańców tych ziem
Ziemie wileńska i nowogródzka z ogromnym odsetkiem ludności polskiej na mocy decyzji Anglii i Stanów Zjednoczonych – cynicznych sojuszników Polski – zostały oddane we władanie Stalinowi. Ludność polska miała te ziemie opuścić, pozostali oporni mieli być wtłoczeni w ramy sowieckiego świata. Spauperyzowani, zamknięci w kołchozach, pozbawieni wiary i tradycji przodków.
Pierwszym celem Sowietów, skądinąd oczywistym, była likwidacja struktur akowskich. Po aresztowaniu w połowie lipca 1944 roku części oficerów sztabów okręgu Wilno i podokręgu Nowogródek w Wilnie i we wsi Bogusze na Wileńszczyźnie oraz zagarnięciu i wysłaniu do obozów żołnierzy partyzanckich oddziałów wileńskich i nowogródzkich NKWD i formacje Armii Czerwonej przystąpiły do walki z pozostałymi siłami AK na Wileńszczyźnie i Nowogródczyźnie.
Skuteczność działań sowieckich była niezwykle wysoka. Tylko w powiatach lidzkim i szczuczyńskim w dawnym województwie nowogródzkim – na obszarach, gdzie struktury akowskie były wyjątkowo liczne – pomiędzy sierpniem 1944 a lipcem 1945 roku – AK poniosła dotkliwe straty. 21 sierpnia 1944 roku zginął pełniący obowiązki komendanta okręgu ppłk Maciej Kalenkiewicz „Kotwicz”.
3 grudnia w obławie Wojsk Wewnętrznych NKWD/NKBP poległ jeden z najbardziej znienawidzonych przez bolszewików komendantów Armii Krajowej...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta