Wiek peruk po wieku złotym
Unia z Anglią zakończyła pierwszą serię wojen angielsko-holenderskich. Związek obu państw nie przetrwał śmierci Wilhelma III w 1702 roku. W Anglii władzę objęła królowa Anna Stuart, natomiast w Republice Zjednoczonych Prowincji odżyła wrogość wobec dynastii orańskiej i aż do 1747 roku urząd stadhoudera pozostał nieobsadzony. Osłabienie władzy centralnej oznaczało uszczerbek dla floty holenderskiej, bowiem prowincje lądowe chciały, by koszty zbrojeń morskich ponosiły tylko prowincje mające dostęp do morza.
Sojusz z Wielką Brytanią pozostawał w mocy i był filarem bezpieczeństwa republiki. Holandia wzięła udział w wojnie o sukcesję hiszpańską po stronie przeciwników Francji. O ile jednak na początku wojny występowała jako jedno z mocarstw tworzących koalicję, o tyle pod koniec jej status bardzo się obniżył. Wprawdzie traktat pokojowy kończący wojnę podpisano w Utrechcie, ale, jak to ujął poseł francuski Polignac: „Będzie się pertraktować na temat pokoju u was, dla was i bez was”.
Podczas wojny o sukcesję austriacką Holandia początkowo pozostawała neutralna, przy czym rządzący krajem regenci mieli sympatie profrancuskie, a pozostająca w opozycji partia orańska chciała wejścia do wojny w sojuszu z Wielką Brytanią. Kiedy w 1744 roku Londyn wreszcie wypowiedział wojnę Francji, wciągnął do konfliktu również Holendrów. Wojska francuskie zajęły twierdze na południu Holandii, a flota, walcząc u boku Anglików, ujawniła swoją słabość i stała się przedmiotem kpin sojuszników. Ostatecznie Holandia nie doznała uszczerbku, była bowiem członkiem zwycięskiej koalicji. Zawdzięczała to jednak nie samej sobie, ale patronatowi brytyjskiemu. W 1747 roku do władzy powróciła dynastia orańska w osobie Wilhelma IV.
Podczas wojny siedmioletniej republice udało się zachować neutralność. Obiektywnie było to korzystne dla Francji, bowiem holenderska flota handlowa zaopatrywała ją w towary, których nie mogły...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta