Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Świat Złotej Lipy

09 czerwca 2011 | Księga Kresów Wschodnich | Stanisław Nicieja
Brzeżany — panorama miasta
źródło: Forum
Brzeżany — panorama miasta
Złota Lipa pod Brzeżanami
źródło: Forum
Złota Lipa pod Brzeżanami
Rynek w Brzeżanach. W głębi polski kościół farny
źródło: CBN Polona, East News/Muzeum Literatury
Rynek w Brzeżanach. W głębi polski kościół farny
 Zamek Sieniawskich na grafice z lat 1839 – 1842
źródło: EAST NEWS
Zamek Sieniawskich na grafice z lat 1839 – 1842
Zamek w Brzeżanach na karcie pocztowej sprzed I wojny światowej
źródło: CBN Polona
Zamek w Brzeżanach na karcie pocztowej sprzed I wojny światowej
1. Zamek w Brzeżanach na karcie pocztowej sprzed I wojny światowej  2. Ruiny zamku i kościoła zamkowego 3. Sarkofag Hieronima  Sieniawskiego
źródło: EAST NEWS
1. Zamek w Brzeżanach na karcie pocztowej sprzed I wojny światowej 2. Ruiny zamku i kościoła zamkowego 3. Sarkofag Hieronima Sieniawskiego
Nagrobek Adama Hieronima Sieniawskiego
źródło: CBN Polona
Nagrobek Adama Hieronima Sieniawskiego
Sarkofag Hieronima Sieniawskiego
źródło: CBN Polona
Sarkofag Hieronima Sieniawskiego
Park w Raju
źródło: CBN Polona
Park w Raju
Pałac w Raju
źródło: CBN Polona
Pałac w Raju
 Aktorzy teatru amatorskiego w Brzeżanach. Z pochyloną głową – Edward Rydz
źródło: zbiory Jolanty Tacakiewicz, zbiory Stanisława Sławomira Niciei
Aktorzy teatru amatorskiego w Brzeżanach. Z pochyloną głową – Edward Rydz
Edward Rydz przed domem Uranowiczów. ok. 1907 – 1908 r.
źródło: zbiory Jolanty Tacakiewicz, zbiory Stanisława Sławomira Niciei
Edward Rydz przed domem Uranowiczów. ok. 1907 – 1908 r.
„Głos Brzeżański” z 1936r. z życzeniami imieninowymi dla Edwarda Rydza-Śmigłego
źródło: Zbiory Stanisława Sławomira Niciei, Narodowe Archiwum Cyfrowe
„Głos Brzeżański” z 1936r. z życzeniami imieninowymi dla Edwarda Rydza-Śmigłego
Oczekiwanie na przyjazd Edwarda Rydza-Śmigłego do Brzeżan. 1930 r.
źródło: Zbiory Stanisława Sławomira Niciei, Narodowe Archiwum Cyfrowe
Oczekiwanie na przyjazd Edwarda Rydza-Śmigłego do Brzeżan. 1930 r.
Marszałek Edward Rydz-Śmigły na pierwszym planie. Bezpośrednio za nim Alfred Biłyk, wojewoda lwowski, kolega Rydza z gimnazjum w Brzeżanach. Zjazd Związku Oficerów Rezerwy RP we Lwowie. 1938 r.
źródło: Zbiory Stanisława Sławomira Niciei, Narodowe Archiwum Cyfrowe
Marszałek Edward Rydz-Śmigły na pierwszym planie. Bezpośrednio za nim Alfred Biłyk, wojewoda lwowski, kolega Rydza z gimnazjum w Brzeżanach. Zjazd Związku Oficerów Rezerwy RP we Lwowie. 1938 r.
Gmach gimnazjum w Brzeżanach
źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe
Gmach gimnazjum w Brzeżanach

Brzeżany dzięki malowniczemu położeniu i zabytkom są jedną z najciekawszych miejscowości Podola. Miasteczko leży w kotlinie otoczonej wzgórzami. Przecina je rzeka o nazwie odpowiadającej urodzie okolicy – Złota Lipa.

Lipy są tam bowiem najczęściej spotykanym drzewem. Ich nieregularne szpalery wiją się wzdłuż rzeki, znacząc jej bieg, i wczesną jesienią ich korony zdają się zamieniać w złocistą, a później rudziejącą aleję zanikającą gdzieś daleko za horyzontem.

Wiele mówiącą jest etymologia nazwy miasteczka. Cóż to bowiem znaczy – Brzeżany? Otóż niskie brzegi rzeki, porośnięte sitowiem i oczeretami, nazywały się po starosłowiańsku berezany – brzeżany. A ponieważ te niskie brzegi otaczały gród, miasteczko nazwano Brzeżany. Wzniesiony tam zamek był fascynującym obiektem nie tylko dla historyków i architektów. Szturmowały go wielokrotnie wojska tatarskie, tureckie, kozackie i długo miał opinię jednego z najtrudniejszych do zdobycia. Usytuowany był bowiem na trudno dostępnym płaskowyżu. Złota Lipa, która pod Brzeżanami wypływała z dużego stawu, a właściwie małego jeziora, rozwidlała się i jak gdyby ramionami obejmowała wzgórze zamkowe, i tuż za wzgórzem wpadała do drugiego stawu. W ten sposób zamek stał na wyspie, ze wszystkich stron otoczony wodą, stawami i mokradłami.

Po ominięciu zamku Złota Lipa płynęła zygzakiem, wiła się jak piskorz, tworząc labirynt wodny. Wincenty Pol policzył, że rzeka na południu miasta nawadniała aż 39 stawów, w których żyły dorodne węgorze, karasie, kiełbie, liny, ukleje, ślizy i leszcze. Gdy wiosną i jesienią podnosił...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Brak okładki

Wydanie: 8949

Spis treści
Zamów abonament