Zastaw rejestrowy w księgach

RACHUNKOWOŚĆ | Samo zawarcie umowy zastawniczej ujmuje się pozabilansowo – jako „Zobowiązania warunkowe" po stronie zastawcy, a w ewidencji zastawnika na koncie „Należności warunkowe".

Zastaw polega na zabezpieczeniu wierzytelności pieniężnych (wyrażonych w walucie polskiej lub obcej) w ten sposób, że wierzyciel będzie mógł dochodzić ich zaspokojenia z rzeczy ruchomej lub zbywalnego prawa majątkowego (por. art. 306 § 1 i art. 327 kodeksu cywilnego; dalej: k.c.). Specyficzną kategorię zastawu stanowi zastaw rejestrowy. Do jego ustanowienia wymagana jest umowa o ustanowienie tego zastawu (umowa zastawnicza) między osobą uprawnioną do rozporządzania przedmiotem zastawu (zastawcą; może nim być dłużnik lub osoba trzecia), a wierzycielem (zastawnikiem) oraz wpis do rejestru zastawów, prowadzonego przez sądy rejonowe (sądy gospodarcze) (art. 2 ust. 1 ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów). Umowa zastawnicza może zawierać zastrzeżenie, przez które zastawca zobowiązuje się względem zastawnika, że przed wygaśnięciem zastawu rejestrowego nie dokona zbycia lub obciążenia przedmiotu zastawu. Zastawem rejestrowym można obciążyć: rzeczy oznaczone co do tożsamości lub co do gatunku (pod warunkiem, że w umowie zastawniczej określona zostanie ich ilość oraz sposób wyodrębnienia od innych rzeczy tego samego gatunku), zbiór rzeczy ruchomych lub praw, stanowiący całość gospodarczą, wierzytelności, prawa na dobrach niematerialnych, prawa z papierów wartościowych, prawa z instrumentów finansowych...