Ten miesiąc należał do Polski

Sędziowie zajęli się aż trzema ważnymi dla nas sprawami.

We wrześniu Europejski Trybunał Praw Człowieka wskazał, kiedy mamy do czynienia ze skutecznym zrzeczeniem się prawa do adwokata w ciągu pierwszych godzin po zatrzymaniu (Akdağ p. Turcji, skarga nr 75460/10). Nie wystarczy sam krzyżyk w protokole i podpis zatrzymanej, skoro zaraz po ustanowieniu adwokata odwołuje swoje wyjaśnienia, w których przyznała się do zarzucanego jej czynu, a sądy nie potrafią ocenić ważności zrzeczenia się ani wyjaśnień złożonych przed policją bez adwokata. Takiego braku rzetelności nie można naprawić innymi gwarancjami procesowymi.

Niewydolność systemu

Trzeba powiedzieć to wyraźnie: wrzesień należał jednak do Polski. W sprawie Olewnik-Cieplińska i Olewnik przeciwko Polsce (skarga nr 20147/15) Trybunał wskazał na wielowymiarową niewydolność polskiego systemu w obliczu sprawy brutalnego porwania zakończonego zabójstwem ofiary – Krzysztofa Olewnika. Przypomnijmy, że został on porwany w 2001 r., przetrzymywany i nieludzko traktowany ponad dwa lata, a następnie zamordowany mimo wręczenia żądanego okupu. Jego ciało odnaleziono w 2006 r. Trybunał nie miał wątpliwości, że został naruszony art. 2 konwencji, po pierwsze, poprzez niewypełnienie przez państwo obowiązku ochrony życia osoby bliskiej skarżących, a po drugie, poprzez nieodpowiednie śledztwo w sprawie jego śmierci....