Najpiękniejszy dokument

źródło: Zsuzsa Pető

rozmowa | László Kövér, przewodniczący Węgierskiego Zgromadzenia Narodowego.

Jakie było życie na Węgrzech lat 80.?

László Kövér: Dla nas, młodych kandydatów na inteligentów, ostatnia dekada reżimu – oczywiście o tym, że jest ona ostatnia, wtedy jeszcze nikt nie wiedział – rozpoczęła się najpierw pełnym nadziei, szybującym w górę rozwojem ruchu Solidarność w Polsce, a potem tego ruchu zdławieniem, co przyniosło rozczarowanie. Wzbudzające dotąd w bloku sowieckim zazdrość relatywne bezpieczeństwo egzystencji i bogacenie się ludzi na Węgrzech wydawały się coraz mniej możliwe do utrzymania. Choć nie objawiało się to w drastycznej formie – jedynie odczuwalna już inflacja oraz pojawienie się bezrobocia były czymś niezwyczajnym – to jednak wiara w efektywność reżimu uległa zachwianiu. Po dwóch dekadach pojawiły się roczniki, które już nie miały szansy żyć lepiej niż ich rodzice. Przedłużający się kryzys w Polsce, następnie głasnost i pieriestrojka ustawiły to wszystko w kontekście międzynarodowym. W tamtym czasie wiele też razy odwiedziliśmy Polskę, próbowaliśmy śledzić zachodzące procesy. Wspólnie z Viktorem Orbánem, Jánosem Áderem i naszymi małżonkami – wraz z Tamásem Fellegim, naszym ówczesnym nauczycielem i przyjacielem, a później ministrem w tym samym rządzie – uczestniczyliśmy w mszach świętych z udziałem papieża Jana Pawła II w Warszawie i w Gdańsku w 1987 roku.

To,...