Praktyczna filozofia pandemii

Najważniejsze wydaje się zwrócenie ku przyszłości i wykorzystanie Covid-19 do podniesienia egzystencjalnej racjonalności naszej cywilizacji, pamiętając, że nie jest ona tożsama z tradycyjnie rozumianym konstruktem homo oeconomicus.

Pandemia Covid-19 zdominowała od roku dyskurs publiczny, zmodyfikowała działanie naszej cywilizacji, odmieniła jej życie codzienne, zagroziła podstawom naszego funkcjonowania – nie tylko w sensie gospodarczym, ale także egzystencjalnym. Przewartościowała nasze postrzeganie rzeczywistości i zmieniła hierarchię wartości. Ponadto doprowadziła do zauważalnej modyfikacji języka, wywarła duży wpływ na kierunki podejmowanych badań naukowych, a także odcisnęła duże piętno na naszym myśleniu o przyszłości. Można powiedzieć, że pandemia zaowocowała totalną przemianą świata we wszystkich bez mała jego przejawach i aspektach.

Pięć kluczowych pytań

Oprócz bieżących i doraźnych skojarzeń pandemia rodzi pytania o charakterze bardziej zasadniczym i doniosłym. Nazwijmy je pytaniami filozofiwcznymi w praktycznym, popularnym, amatorskim tego słowa rozumieniu. To następujące kwestie:

1. Pandemia a sens – co wiemy o jej istocie: czym jest pandemia i jaki ma sens?

2. Pandemia a przyczynowość – skąd wziął się wirus, który wywołał pandemię?

3. Pandemia a poznanie – co ona tak naprawdę oznacza, jakie ma wymiary, płaszczyzny, atrybuty?

4. Pandemia a czas – jaki jest krótkookresowy doraźny jej wpływ na cywilizację? Jakie może być jej długookresowe oddziaływanie na ludzkość? Czy coś się naprawdę zmieni?

5. Pandemia a racjonalność cywilizacji – czy za sprawą...