TK to też sąd

Krajowe trybunały konstytucyjne również muszą spełniać europejskie standardy – taki jest sens wyroku TSUE.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 21 grudnia 2021 r. (C-357/19 i in. Euro Box Promotion) w odpowiedzi na pytania wniesione przez sądy rumuńskie wyjaśnia zagadnienia aktualne również dla Polski. Rozciąga na sądy konstytucyjne państw członkowskich unijny wymóg niezależności sądu, a także wskazuje, jak sądy krajowe mają się odnieść do orzeczeń sądu konstytucyjnego, jeśli są one niezgodne z prawem Unii.

Rumuński trybunał konstytucyjny uchylił orzeczenia Najwyższego Sądu Kasacyjnego skazujące kilka osób za oszustwa związane z VAT, korupcję i wywieranie wpływu na zarządzanie funduszami unijnymi – ponieważ uznał, że skład orzekający ustanowiony był niezgodnie z prawem krajowym. Wskazał przy tym dwa powody: naruszenie wymogu rozpatrywania spraw przez skład specjalizujący się w sprawach korupcji oraz naruszenie wymogu dobrania składu w drodze losowania.

Przedawnienie osłabia karnoprawną reakcję

W ocenie TSUE, sytuacja wykreowana orzecznictwem rumuńskiego trybunału konstytucyjnego stwarzała systemowe ryzyko bezkarności poważnych przestępstw oszustwa i korupcji, które naruszają interesy finansowe Unii. Zaś państwa członkowskie UE, w świetle zobowiązań traktatowych (art. 325 ust. 1 TFUE) są zobowiązane do ich zwalczania za pomocą środków skutecznych i odstraszających. Oznacza to przejście pełnego procesu odpowiedzialności prawnej wobec sprawcy –...