Jaki jest charakter prawny pozwolenia na budowę

Rozpoczęcia przedsięwzięcia budowlanego możliwe jest na podstawie decyzji organu administracji architektoniczno-budowlanej, którym w pierwszej instancji jest starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu albo wojewoda. Zwolnienie od obowiązku uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na budowę oraz instytucja zgłoszenia budowy lub wykonywania innych robót budowlanych są wyjątkami.

Zgodnie z zasadą wynikającą z art. 28 ust. 1 ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (dalej: Prawo budowlane) roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem wyjątków opisanych w art. 29–31 Prawa budowlanego. Jest wydawana przez organ administracji architektoniczno-budowlanej, którym w pierwszej instancji jest starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu albo wojewoda (art. 28 ust. 1a w zw. z art. 82 ust. 2–4 Prawa budowlanego).

Reguła wynikająca z art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego nie ma jednak charakteru bezwzględnie obowiązującego. W orzecznictwie sądowym wskazuje się, że Prawo budowlane nie obejmuje wszelkich zdarzeń w zakresie robót budowlanych. Przy wątpliwościach interpretacyjnych co do kwalifikacji robót budowlanych należy dać pierwszeństwo przepisom Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (dalej: Konstytucja RP), albowiem Prawo budowlane wprowadza ograniczenia prawa własności, o których mowa w art. 64 ust. 3 Konstytucji RP.

Należy także pamiętać o zasadzie wynikającej z art. 4 Prawa budowlanego, że każdy ma prawo zabudowy nieruchomości gruntowej, jeżeli wykaże prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, pod warunkiem zgodności zamierzenia budowlanego z przepisami (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22.06.2016 r., II OSK 2543/14).

Są pewne wyjątki

W...