Rozrachunki z kontrahentami – co księgowy wiedzieć powinien (cz. I)

Rozrachunki są to bezsporne należności i zobowiązania, zaakceptowane i pisemnie potwierdzone przez kontrahentów, o ustalonym terminie realizacji.

Należności należą do kontrolowanych przez jednostkę zasobów majątkowych o wiarygodnie określonej wartości, powstałych w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ korzyści ekonomicznych do jednostki – zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. DzU 2023 poz. 120 ze zm.; dalej uor).

Zobowiązania to wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki (art. 3 ust. 1 pkt 20 uor).

Księgi pomocnicze

Ustawa o rachunkowości w art. 17 ust. 1 wymienia pozycje ewidencyjne, dla których wskazane jest prowadzenie ksiąg pomocniczych. Należą do nich w szczególności:

∑ rozrachunki z kontrahentami – zwykle jest to osobna analityka dla dostawców i odbiorców, umożliwiająca kontrolę nad stanem rozrachunków z każdym indywidualnym kontrahentem,

∑ rozrachunki z pracownikami – analityka zawierająca imienną ewidencję wynagrodzeń pracowników, zapewniającą uzyskanie informacji z całego okresu zatrudnienia.

Powszechnie księgi pomocnicze określa się jako konta analityczne. W praktyce jednak ewidencje pomocnicze prowadzone są w różnych konfiguracjach, nie tylko na wyodrębnionych kontach analitycznych. Przykładem jest...