Wypłata specjalnego świadczenia zależy od oceny premiera

Prezes Rady Ministrów może przyznać emeryturę lub rentę osobie legitymującej się wybitnymi, niepowtarzalnymi zasługami i osiągnięciami na polu społecznym, artystycznym czy politycznym. Jak sądy podchodzą do swobody decyzji premiera?

Prezes Rady Ministrów w szczególnie uzasadnionych przypadkach może przyznać emeryturę lub rentę na warunkach i w wysokości innej niż określone w ustawie. Tak wynika z art. 82 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. DzU z 2024 r., poz. 1631 z późn. zm., dalej jako u.e.r.f.u.s.). Z przewidzianym w tym przepisie świadczeniem specjalnym, przyznawanym w szczególnym trybie, wiążą się również obowiązki informacyjne, gdyż zgodnie z ust. 2 tego artykułu prezes Rady Ministrów przedstawia Sejmowi RP w terminie do końca stycznia każdego roku kalendarzowego informację o przyznanych w roku poprzedzającym emeryturach i rentach.

Regulacja ta z uwagi na uznaniowość budziła i nadal budzi wiele wątpliwości, mimo przeanalizowania jej przez Trybunał Konstytucyjny, Sąd Najwyższy czy sądy administracyjne.

To zgodnie z konstytucją

Trybunał Konstytucyjny wyjaśnił, że ratio legis instytucji emerytury specjalnej nie budzi istotnych wątpliwości natury konstytucyjnej. Celem jej jest uhonorowanie i zapewnienie godziwych warunków bytowych osobom, które mają wybitne indywidualne i niepowtarzalne zasługi oraz osiągnięcia w określonej dziedzinie aktywności. Ze względu na różnorodność, wyjątkowość, a często nieporównywalność tego typu zasług użycie przez ustawodawcę zwrotu niedookreślonego „w...