![[?]](https://static.presspublica.pl/web/rp/img/cookies/Qmark.png)
Piłsudski i drukarnia „Robotnika” w rękach żandarmów
W Łodzi, Józef Piłsudski zamieszkał wraz z żoną przy ulicy Wschodniej 19. Układ pokoi w nowym mieszkaniu Piłsudskich sprzyjał robocie drukarskiej. Pokój, który na ten cel przeznaczono, nie posiadał okna i był ulokowany najdalej od drzwi wejściowych. Właśnie składano 36. numer „Robotnika”, gdy niespodziewanie doszło do aresztowania i wsypy.
19 lutego 1900 r. przyjechał do Łodzi członek CKR Aleksander Malinowski, aby omówić sprawy organizacyjne i redakcyjne. Musiał on być obserwowany przez szpicli, którzy zauważyli, że zakupił dużą ilość papieru i zaniósł go do mieszkania przy ul. Wschodniej. Było to w środę, 21 lutego. W nocy Malinowski został aresztowany, a o godzinie 3 do mieszkania Piłsudskich weszli żandarmi i policja. Nie spodziewali się, że znajdą w nim od lat poszukiwaną drukarnię „Robotnika”.
Rewizja, którą przeprowadzał podpułkownik Gnoiński, trwała całą noc do południa 22 lutego, po czym Piłsudscy zostali odwiezieni pod eskortą żandarmerii do więzienia przy ulicy Długiej 13. Piłsudski zdążył szepnąć żonie, by nie przyznawała się na razie do prawdziwego nazwiska. Żandarmi zabrali drukarnię, czcionki i złożone 9 stron 36. numeru „Robotnika” z datą 25 lutego.
[Józef Piłsudski, Bibuła, Pisma, t. II, s. 128, 134 – 135; P. Samuś, Józefa Piłsudskiego łódzkie przypadki, „Kronika miasta Łodzi”, nr 1/98, Łódź 1998, s. 155 – 170; Tadeusz Wołk-Żołnierski, Działalność Józefa Piłsudskiego w Łodzi w latach 1899 – 1900, „Kronika miasta Łodzi”, nr 1/2000, s. 137 – 144;]
Towarzysze w Londynie zostali zaalarmowani wsypą Piłsudskiego i „Robotnika” przez Sulkiewicza listem z 26 lutego. Oceniano, że był to największy cios, jaki spotkał organizację. Lapidarnie określił to Leon Wasilewski:...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta
