Katorżnicza fatamorgana
Bez względu na temat Witold Pruszkowski wyczarowywał w obrazach bajkowy klimat. Nawet motyw patriotyczno-martyrologiczny „Na zesłanie w Sybir” zamienił w fantastyczną wizję.
Zesłania były w Rosji karą dla kryminalistów stosowaną od XVI wieku. Od następnego stulecia deportacja groziła przede wszystkim więźniom politycznym i religijnym. Osoby niewygodne dla imperium carskiego kierowano przede wszystkim na Syberię; po powstaniu styczniowym „modny” stał się także północny Kazachstan. Dla Polaków Sybir – „kraina wiecznych śniegów i wiecznej tęsknoty” – był symbolem podwójnej katorgi.
Pruszkowski najprawdopodobniej zaczerpnął sybirski wątek z poematu Słowackiego. Możliwe też, że zainspirowało go dzieło Grottgera o podobnym tytule. Kompozycję powtórzył trzykrotnie, raz w wersji olejnej oraz w wariantach pastelowych. Jak wiadomo, Pruszkowski był mistrzem techniki pastelowej, osiągając w niej niezwykłe efekty świetlne oraz wrażenie puszystości, ulotności materii. Nie gorzej radził sobie z olejem,...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta